درد پشت پاشنه پا یکی از مشکلات شایع است که میتواند ناشی از عواملی مانند استفاده بیش از حد از پا، التهاب تاندون آشیل، التهاب فاشیای کف پا، خار پاشنه و آسیبهای فیزیکی باشد. این درد معمولاً با فعالیت‌های روزمره تشدید میشود و ممکن است با علائمی مانند تورم، سوزش و کاهش دامنه حرکتی همراه باشد. در برخی موارد، این درد به دلیل مشکلات ساختاری پا یا استفاده نادرست از کفش‌ها نیز ایجاد میشود. برای درمان درد پشت پاشنه پا، روش‌های مختلفی وجود دارد که شامل استراحت، استفاده از داروهای ضدالتهاب، فیزیوتراپی، انجام تمرینات کششی، و استفاده از کفیهای مناسب میشود. همچنین، کمپرس سرد و گرم میتواند به کاهش التهاب و تسکین درد کمک کند.
علت درد پشت پاشنه پای من چیست؟
درد پاشنه پا میتواند دلایل مختلفی داشته باشد. از پوشیدن کفش نامناسب گرفته تا مشکلات ساختاری پا مانند کف پای صاف، به‌علاوه بورسیت یا التهاب کیسه مایعی که بین پوست و استخوان پاشنه قرار دارد، نیز میتواند موجب درد پشت پاشنه شود. همچنین خار پاشنه، پارگی یا التهاب تاندون آشیل و یا ضربه یا شکستگی استخوان پاشنه نیز از علل بروز این عارضه است.
برخی از مهمترین علل درد پشت پاشنه پا شامل موارد زیر است.
استفاده بیش از حد
درد پاشنه پا میتواند به دلایل مختلفی ایجاد شود، اما یکی از شایعترین علل آن، استفاده بیش از حد و فعالیت‌های طولانی مدت است. این درد معمولاً با در وسط کف پا و از پاشنه تا انگشتان احساس میشود.
| ویژگی‌های متمایز کننده |
|---|
| درد در زیر پاشنه یا پشت آن، تورم و التهاب، احساس درد تیز هنگام راه رفتن |
| افراد مستعد |
| ورزشکاران (مخصوصاً دوندگان و ورزشکاران پرش)، افراد چاق، افرادی که کفش‌های نامناسب می‌پوشند، افرادی که به طور مکرر فعالیت‌های فیزیکی شدید انجام می‌دهند، افرادی با سابقه آسیبهای ورزشی، وجود خار پاشنه یا عارضه تاندونیت آشیل در فرد |
| تست تشخیص در خانه |
| ایستادن و فشار به پاشنه برای ارزیابی درد، ارزیابی علائم همراه مانند سفتی یا درد صبحگاهی، ارزیابی درد پس از فعالیت‌های خاص |
خار پاشنه
خار پاشنه یک زائده استخوانی است که در اثر رسوب کلسیم در قسمت پشت استخوان پاشنه ایجاد میشود. خار پاشنه میتواند بهطور مستقیم باعث درد پشت پاشنه و زیر پاشنه پا شود. زمانی که خار رشد می‌کند، ممکن است به تاندون آشیل یا بافت نرم اطراف آسیب برساند و باعث التهاب و درد شود. همچنین، خار پاشنه میتواند فشار زیادی را به پاشنه وارد کرده و باعث کوفتگی و آسیب لایه چربی زیر پاشنه شود. علاوه بر این، خار پاشنه میتواند باعث تغییر مکانیک پا شده و فشار بیشتری را به پاشنه وارد کند. این فشار اضافی میتواند باعث التهاب تاندون آشیل شده و درد پشت پاشنه را تشدید کند.
| ویژگی‌های متمایز کننده |
|---|
| . دردی که هنگام راه رفتن یا ایستادن شدید شود. . درد صبحگاهی پاشنه پس از بیدا شدن. |
| افراد مستعد |
| ورزشکاران (مخصوصاً دوندگان و ورزشکاران پرش)، افراد با کف پای صاف یا قوس بلند، افراد چاق |
| تست تشخیص در خانه |
| درد در پاشنه پا که با فعالیت بدتر می شود. حساسیت و درد هنگام فشار روی پاشنه و احساس تسکین درد هنگام استراحت |
تاندونیت آشیل
تاندونیت آشیل، التهاب تاندون آشیل است که به عنوان قوی‌ترین و بزرگ‌ترین تاندون بدن شناخته میشود و عضلات پشت ساق پا را به استخوان پاشنه متصل می‌کند. این عارضه معمولاً در نتیجه فعالیت بدنی شدید، مانند دویدن یا پریدن، ایجاد میشود و میتواند منجر به درد شدید در ناحیه پشت پاشنه پا شود. در این حالت، فرد ممکن است احساس درد و سوزش در ناحیه تاندون داشته باشد، به‌ویژه هنگام فعالیت یا بعد از استراحت، و این درد میتواند به تدریج تشدید شود. درد ناشی از تاندونیت آشیل به دلیل التهاب و آسیب به بافت تاندون است که میتواند به فشار بر روی استخوان پاشنه و بافت‌های اطراف منجر شود.
| ویژگی‌های متمایز کننده |
|---|
| درد در پشت پاشنه، به‌خصوص در حین فعالیت و کشش کف پا |
| افراد مستعد |
| دونده‌ها، رقصندگان، افراد مسن، افراد با عضلات سفت در ساق پا. |
| تست تشخیص در خانه |
| درد در اولین مراحل پس از عدم فعالیت؛ دردی که با فعالیت افزایش می‌یابد و با استراحت تسکین می‌یابد. |
بورسیت تاندون آشیل
بورسیت تاندون آشیل به التهاب بورس، کیسه‌ای پر از مایع که بین تاندون آشیل و استخوان پاشنه قرار دارد، اشاره دارد. این التهاب معمولاً ناشی از فشار مداوم، آسیبهای ورزشی یا استفاده از کفش نامناسب است. بورسیت میتواند به دلیل حرکات تکراری، مانند دویدن یا پریدن، به وجود آید و باعث ایجاد درد و ناراحتی در ناحیه پشت پاشنه پا شود. درد ناشی از بورسیت تاندون آشیل معمولاً با فعالیت‌های بدنی تشدید میشود و ممکن است با علائمی مانند تورم، حساسیت به لمس و محدودیت در دامنه حرکتی همراه باشد. در این حالت، فرد ممکن است احساس سوزش و ناراحتی در ناحیه پاشنه، به‌خصوص هنگام راه رفتن یا ایستادن داشته باشد.
| ویژگی‌های متمایز کننده |
|---|
| درد، تورم و حساسیت در پشت پاشنه پا، احساس گرما و قرمزی نیز ممکن است وجود داشته باشد. ممکن است به مرور زمان یک بافت توده‌ای نرم و حساس در ناحیه ایجاد شود. |
| افراد مستعد |
| ورزشکاران (مخصوصاً دوندگان و رقصندگان)، افرادی که کفش‌های تنگ می‌پوشند، کسانی که ناهنجاری‌های پا دارند (مانند کف پای صاف). |
| تست تشخیص در خانه |
| درد با فعالیت بدتر میشود و با استراحت بهبود می‌یابد. حساسیت هنگام فشار دادن به پشت پاشنه، مشکل در پوشیدن کفش |
کوتاهی تاندون آشیل
کوتاهی تاندون آشیل میتواند به درد در ناحیه پاشنه پا منجر شود. این عارضه زمانی رخ می‌دهد که تاندون آشیل نسبت به عضلات ساق پا و استخوان پاشنه طول مناسبی نداشته باشد. در نتیجه، فرد ممکن است با مشکلاتی در حرکت و راه رفتن مواجه شود و اغلب روی پنجه پا راه برود.
| ویژگی‌های متمایز کننده |
|---|
| خشکی، درد و تورم در تاندون آشیل (پشت پا) هنگام بیدار شدن از خواب، گرما در اطراف پاشنه یا در امتداد پا، مشکل در ایستادن روی انگشتان پا، ضخیم شدن تاندون آشیل، درد هنگام راه رفتن یا دویدن، به ویژه در صبح یا بعد از استراحت، احساس درد هنگام فشردن دو طرف تاندون با انگشت |
| افراد مستعد |
| افراد میانسال و مسن بیشتر مستعد ابتلا به تاندونیت آشیل هستند. ورزشکاران به دلیل استفاده بیش از حد به‌خصوص در ورزش‌هایی مانند تنیس که نیاز به توقف سریع و تغییر جهت دارند، دوندگان و افرادی با صافی یا گودی بیش از حد قوس پا |
| تست تشخیص در خانه |
| به آرامی دو طرف تاندون آشیل را با انگشت شست و سبابه خود فشار دهید. درد نشان‌دهنده التهاب تاندون آشیل است. بایستید و پاها را به اندازه عرض شانه باز کنید. روی انگشتان پا بلند شوید، پاشنه های خود را از زمین بلند کنید. درد یا ناتوانی در تکمیل حرکت نشان‌دهنده التهاب تاندون آشیل است. |
پارگی تاندون آشیل
پارگی تاندون آشیل یکی از شایعترین آسیب‌ها در ناحیه پاشنه پا است که معمولاً در افراد میانسال و ورزشکاران رخ می‌دهد. این آسیب به دلیل کشیدگی یا فشار ناگهانی بر تاندون آشیل، که قوی‌ترین تاندون بدن است، اتفاق می‌افتد و میتواند منجر به درد پشت پاشنه پا شود.
| ویژگی‌های متمایز کننده |
|---|
| درد ناگهانی و شدید در پشت پاشنه پا، که اغلب به عنوان احساس “لگد” به مچ پا توصیف میشود. ممکن است در زمان آسیب با صدای ترکیدن همراه باشد. امکان لنگی و مشکل در راه رفتن، به ویژه هنگام تلاش برای فشار دادن پا. تورم و کبودی اطراف پاشنه و مچ پا. |
| افراد مستعد |
| معمولاً در افرادی رخ می‌دهد که در ورزش‌هایی که شامل فعالیت‌های ناگهانی هستند، مانند بسکتبال یا فوتبال، شرکت می‌کنند. افراد غیرفعال که برنامه‌های ورزشی جدید را شروع می‌کنند، به دلیل استرس ناگهانی روی تاندون ممکن است دچار پارگی تاندون شوند. افراد با سابقه آسیبهای قبلی و مشکلات در تاندون آشیل. |
| تست تشخیص در خانه |
| تست تامپسون: روی یک میز دراز بکشید و پاها را از لبه آویزان کنید. عضله ساق پا را منقبض کنید، اگر پا حرکت نکند، نشان‌دهنده پارگی احتمالی است. تست بلند کردن گوساله: سعی کنید روی انگشتان پا بلند شوید، ناتوانی در انجام این کار یا درد قابل توجه نشان‌دهنده آسیب است. به آرامی امتداد تاندون را فشار دهید، درد شدید یا شکاف در تاندون ممکن است نشان‌دهنده پارگی باشد. |
بدشکلی هاگلند
سندروم هاگلند (Haglund’s syndrome)، که به عنوان بدشکلی هاگلند نیز شناخته میشود، به یک برآمدگی استخوانی در ناحیه پاشنه پا اشاره دارد که معمولاً به دلیل فشار و اصطکاک ناشی از کفش‌های نامناسب یا فعالیت‌های ورزشی شدید ایجاد میشود. این وضعیت به طور خاص بر روی استخوان کالکانئوس (پاشنه) تأثیر می‌گذارد و میتواند منجر به درد و ناراحتی در ناحیه پاشنه شود.
| ویژگی‌های متمایز کننده |
|---|
| درد در پشت پاشنه پا که اغلب با تورم و برآمدگی استخوانی قابل توجه همراه است و این درد ممکن است با کفش‌های سفت بدتر شود. سفتی و کاهش دامنه حرکتی در مچ پا همراه با برجستگی استخوانی قابل مشاهده در پشت پاشنه پا. |
| افراد مستعد |
| افرادی که کفش‌های پاشنه بلند یا پشت سفت می‌پوشند. دوندگان و ورزشکاران به دلیل استرس مکرر روی پاشنه پا در معرض ایجاد بدشکلی هستند. افراد با قوس زیاد کف پا یا تاندون آشیل سفت که اصطکاک بین پاشنه و کفش بیشتری دارند که منجر به تحریک و رشد استخوان میشود. |
| تست تشخیص در خانه |
| پشت پاشنه پا را از نظر وجود برآمدگی یا تورم استخوانی بررسی کنید. هر دو پاشنه را از نظر عدم تقارن مقایسه کنید. کفش‌هایی با پشتی سفت بپوشید، اگر درد افزایش یابد، ممکن است نشان‌دهنده بدشکلی هاگلند باشد. به آرامی برجستگی استخوانی را فشار دهید، حساسیت یا درد ممکن است وجود تغییر شکل هاگلند را نشان دهد. |
بیماری سیور (در کودکان و نوجوانان)
بیماری سیور یکی از علل شایع درد پاشنه پا در کودکان است. این مشکل اغلب در طول جهش رشد (سنین ۹ تا ۱۴ سال)، زمانی که استخوان‌ها سریعتر از ماهیچه‌ها و تاندونها رشد می‌کنند، اتفاق می‌افتد. این بیماری به دلیل فشار مکرر و تحریک صفحه رشد در ناحیه پاشنه پا به وجود می‌آید و معمولاً در کودکانی که فعالیت بدنی زیادی دارند، مانند دویدن و پریدن، مشاهده میشود.
| ویژگی‌های متمایز کننده |
|---|
| درد و حساسیت در پشت پاشنه پا که اغلب در حین یا بعد از فعالیت بدنی بدتر میشود. تورم و سفتی به خصوص در هنگام صبح، مشکل در راه رفتن، لنگیدن، یا راه رفتن روی نوک پا به دلیل درد، تورم و حساسیت خفیف در پاشنه پا، درد هنگام فشردن دو طرف پاشنه |
| افراد مستعد |
| خطر بروز این بیماری در کودکان فعال در ورزش به دلیل استرس مکرر ناشی از فعالیت‌هایی مانند دویدن، پریدن و ورزش روی سطوح سخت بیشتر است. همچنین خطر ابتلا در کودکان مبتلا به کف پای صاف و چاق بیشتر است، چون فشار وارده بر پاشنه پا زیاد است. |
| تست تشخیص در خانه |
| به آرامی دو طرف پاشنه پا را فشار دهید، درد نشان‌دهنده بیماری احتمالی است. توجه داشته باشید که آیا درد در حین یا بعد از فعالیت‌های بدنی، به ویژه دویدن یا پریدن، تشدید میشود یا خیر. تورم یا حساسیت در پشت پاشنه پا را بررسی کنید. هر دو پاشنه را از نظر عدم تقارن مقایسه کنید. |
روماتیسم
روماتیسم میتواند یکی از علل درد پشت پاشنه پا باشد. این بیماری به التهاب مفاصل و بافت‌های اطراف آن اشاره دارد و میتواند منجر به درد، تورم و محدودیت حرکتی در نواحی مختلف بدن، از جمله پاشنه پا شود. بیماران ممکن است صبح‌ها یا پس از نشستن طولانی مدت احساس سفتی در ناحیه پاشنه داشته باشند و ناحیه پاشنه متورم و حساس به لمس باشد.
| ویژگی‌های متمایز کننده |
|---|
| درد و سفتی در پاشنه پا که اغلب صبح یا بعد از دوره‌های عدم تحرک، تشدید میشود. ممکن است با تورم و حساسیت در امتداد تاندون آشیل یا در پشت پاشنه، مشکل در راه رفتن، به ویژه در سطوح ناهموار و لنگی یا دامنه حرکتی محدود در مچ پا همراه باشد. ممکن است درد به مرور زمان پیشرفت کرده و بدتر شود و یا منجر به ایجاد خارهای استخوانی یا ضخیم شدن تاندون شود. |
| افراد مستعد |
| افرادی که سابقه آسیب پاشنه پا دارند. زیرا ضربه قبلی یا استفاده بیش از حد میتواند خطر ابتلا به روماتیسم در پاشنه را افزایش دهد. افراد مبتلا به بیماری‌های زمینه‌ای مانند آرتروز، نقرس و سایر اشکال آرتریت التهابی با افزایش خطر درد پاشنه پا همراه هستند. |
| تست تشخیص در خانه |
| به آرامی دو طرف تاندون آشیل را فشار دهید، درد یا حساسیت ممکن است نشان‌دهنده التهاب باشد. سعی کنید پا را خم کرده و دراز کنید، محدودیت دامنه حرکتی یا درد ممکن است نشان‌دهنده روماتیسم باشد. به آرامی پشت پاشنه پا و تاندون آشیل را فشار دهید، در صورت بیماری ممکن است درد یا تورم وجود داشته باشد. |
گیر کردن عصب
گیر کردن عصب، به ویژه در ناحیه پاشنه پا، میتواند یکی از علل شایع درد در این ناحیه باشد. این وضعیت معمولاً به دلیل فشار یا آسیب به عصب‌ها، به ویژه عصب تیبیال خلفی در ناحیه مچ پا، ایجاد میشود. درد ناشی از گیر کردن عصب ممکن است در ناحیه پاشنه و کف پا احساس شود و به صورت سوزش یا تیرکشیدن باشد. همچنین ممکن است که با احساس بی‌حسی یا ضعف در ناحیه پاشنه و کف پا همراه باشد.
| ویژگی‌های متمایز کننده |
|---|
| دردی که از پاشنه پا در قسمت دیستال یا پروگزیمال منتشر میشود که اغلب با بی‌حسی، سوزن‌سوزن شدن یا احساس سوزش همراه است و با فعالیت بدتر میشود. حساسیت موضعی بیشتر در قسمت داخلی پاشنه خلفی. تست ضربه کوبه‌ای بر روی شاخه‌های عصب تیبیا باعث گزگز، سوزش یا بی‌حسی میشود. |
افراد مستعد |
گیر افتادن عصب میتواند در افراد مسن، در اثر استفاده بیش از حد، ضربه یا آسیب ناشی از جراحی قبلی و کسانی که چندین بار تزریق استروئید دارند ایجاد شود. کسانی که والگوس پاشنه و پای صاف دارند به دلیل افزایش کشش روی عصب تیبیال بیشتر در معرض گیر افتادن عصب هستند. درد و حساسیت در ناحیه مرکزی تحمل کننده وزن پاشنه به حداکثر می رسد. |
| تست تشخیص در خانه |
به آرامی در امتداد مسیر شاخه‌های عصب تیبیا، پاشنه خلفی پا را فشار دهید، درد، سوزن‌سوزن شدن یا بی‌حسی ممکن است نشان‌دهنده گیر افتادن عصب باشد. روی عصب ضربه بزنید اگر این کار باعث سوزن‌سوزن شدن، سوزش یا بی‌حسی در عصب شود، به عنوان علامت تینل مثبت در نظر گرفته میشود که نشان‌دهنده تحریک عصبی است. |
- درد شدید یا مزمنی که همراه با محدودیت حرکتی است و علی‌رغم درمان خانگی ادامه می‌یابد.
- درد ناشی از آسیبهای ورزشی و زمین خوردن می‌توانند منجر به شکستگی استرس یا تاندونیت شوند که نیاز به درمان حرفه‌ای دارد.
- درد پاشنه زمانی‌که در حال استراحت هستید یا پای شما وزنی را تحمل نمی‌کند نیاز به بررسی پزشک دارد.
- اگر درد پاشنه پا با علائم نگران کننده دیگری مانند بی‌حسی، گزگز، تورم، تب یا ناتوانی در راه رفتن همراه باشد.
- اگر درد پاشنه پا پس از دو هفته درمان خانگی مانند استراحت، استفاده از یخ و مسکن‌های بدون نسخه بهبود نیافت.
تشخیص دقیق علت درد پشت پاشنه
تشخیص دقیق علت درد پشت پاشنه پا در درمان موثر و بهبودی بسیار مهم است. درد پاشنه یک شکایت رایج است که سالانه میلیون‌ها نفر را درگیر می‌کند. در کلینیک ژیوار، تشخیص اولیه معمولاً بر اساس معاینه بالینی است و لازم است که وجود سایر بیماری‌ها مانند فیبروم کف پا، پارگی فاشیای کف پا یا گیر افتادن عصب نیز بررسی شود. تشخیص اشتباه میتواند منجر به درمان نامناسب، درد طولانی مدت و شدید و حتی جراحی‌های غیرضروری شود. در این میان، بهره گرفتن از وسایل تشخیصی پزشکی اهمیت قابل توجهی دارد.
ابزارهای تشخیصی
علاوه بر معاینات بالینی، استفاده از تجهیزات تشخیصی مناسب برای بررسی دقیق علت درد پشت پاشنه پا اهمیت قابل توجهی دارد. برای تشخیص دقیق علت درد پاشنه، استفاده ترکیبی از ارزیابی بالینی کامل و مطالعات تصویربرداری مناسب ضروری است. این رویکرد چندوجهی تضمین می‌کند که علت اصلی درد پاشنه به درستی شناسایی شده و منجر به درمان موثر و بهبود نتایج بیمار میشود.
- معاینه فیزیکی: شرح‌حال کامل و معاینه فیزیکی بسیار مهم است و شامل ارزیابی شروع، ماهیت و مدت درد و همچنین هر گونه عامل تشدیدکننده یا کاهش‌دهنده آن است. پزشک همچنین پا و مچ پا را معاینه می‌کند تا هرگونه مشکل مکانیکی یا علائم التهاب را شناسایی کند.
- تصویربرداری: برای تشخیص فاشیای کف پا روش‌های تصویربرداری بسیار مفید هستند. اگر تشخیص پس از ارزیابی‌های اولیه نامشخص باقی بماند، ممکن است ام آر آی یا سی تی اسکن ضروری باشد.
جلوگیری از پیشرفت درد پشت پاشنه پا
با پیروی از اقدامات پیشگیرانه می‌توانید خطر ابتلا به درد پشت پاشنه پا، مانند تاندونیت آشیل یا تغییر شکل هاگلند را کاهش دهید.
چند نکته برای کمک به جلوگیری از درد پشت پاشنه پا به شرح زیر است.
تمرینات ورزشی
انعطاف‌پذیری پاهای خود را حفظ کنید برای مثال تاندون آشیل و عضلات ساق پا را به طور منظم کشش دهید تا آن‌ها را انعطاف‌پذیر نگه‌دارید. از فوم غلتکی یا توپ ماساژ برای ماساژ ساق پا و تاندون آشیل استفاده کنید. اگر در حال شروع یک برنامه ورزشی یا ورزش جدید هستید، مدت زمان و شدت آن را به تدریج افزایش دهید تا بدن بتواند خودش را تطبیق دهد. از افزایش ناگهانی فعالیت خودداری کنید، زیرا می تواند منجر به صدمات ناشی از استفاده بیش از حد شود.
استفاده از کفش مناسب
کفش‌هایی را انتخاب کنید که مخصوصاً در ناحیه پاشنه دارای پشتیبان قوس و بالشتک خوبی باشند. کفش‌های خود را بهطور منظم تعویض کنید، زیرا بالشتک و تکیه‌گاه آن به مرور زمان خراب میشود. از پوشیدن کفش‌های پاشنه بلند یا کفش‌هایی با پشتی سفت که میتواند به پشت پاشنه پا ساییده شود، خودداری کنید.
چسب ضد درد
استفاده از چسب درد برای جلوگیری از درد پاشنه، به ویژه برای شرایطی مانند التهاب کف پا یا خار پاشنه، میتواند موثر باشد. چسب درد از نوع نوار حرکتی میتواند با حمایت از فاشیای کف پا و تقویت جریان خون، تورم را کاهش داده، بهبودی را تسهیل کرده و به کاهش درد پاشنه پا کمک کند. این نوع از چسب درد نواری، فاشیای کف پا را تثبیت و حرکت آن را محدود می‌کند و فشار را کاهش می‌دهد و میتواند از آسیب و درد بیشتر جلوگیری کند. نوار از نوع سفت نیز میتواند برای تسکین درد پاشنه پا استفاده شود. این چسب بیشتر از نوار حرکتی، پاشنه پا را پشتیبانی می‌کند، اما ممکن است برای استفاده طولانی مدت راحتی کافی نداشته باشد.
کفی پاشنه
استفاده از انواع کفی راهی موثر برای پیشگیری و کاهش درد پاشنه پا، به ویژه برای مشکلاتی مانند فاشیای کف پا و خار پاشنه است. کفیهای طبی از قوس‌های طولی و عرضی پا حمایت کرده و فشار روی پاشنه و درد را کاهش می‌دهند. این کفی‌ها شوک را جذب می‌کنند و فشار را به طور یکنواختی در سراسر پا توزیع می‌کنند.
در انتخاب کفی مناسب شکل خاص پای خود (پاهای صاف، قوس‌های بلند) و نوع فعالیت‌هایی که انجام می‌دهید را در نظر بگیرید. به عنوان مثال، دوندگان ممکن است از کفیهای کاملی که تمام کف پا و پاشنه را پوشش می‌دهند، بهره‌مند شوند. اگر درد پاشنه پا ادامه یابد، مشورت با متخصص میتواند به تعیین بهترین نوع کفی برای نیازهای شما و اطمینان از تناسب و عملکرد مناسب کمک کند. کفی‌ها باید بهطور دورهای تعویض شوند زیرا به مرور فرسوده می‌شوند. استفاده از کفی پاشنه مناسب، میتواند بهطور قابل توجهی راحتی را افزایش داده و خطر درد پاشنه را کاهش دهد.
کنترل وزن
حفظ وزن مناسب در پیشگیری از درد پاشنه پا، به ویژه در شرایطی مانند فاشیای کف پا و خار پاشنه بسیار مهم است. وزن اضافی فشار بیشتری را به پاها وارد می‌کند، به خصوص روی پاشنه و فاشیای کف پا که میتواند منجر به التهاب و درد شود. این امر به ویژه در سالمندان بسیار مهم است، زیرا تغییرات مربوط به سن در ساختار پا میتواند این مشکلات را تشدید کند. همچنین، درد پاشنه میتواند فعالیت بدنی را محدود کند و کاهش وزن را دشوار کند. این موضوع میتواند چرخه‌ای ایجاد کند که در آن وزن اضافی به درد پاشنه کمک می‌کند و درد پاشنه مانع کاهش وزن میشود.
درمان تخصصی
نادیده گرفتن درد پاشنه میتواند منجر به مشکلات مزمن شود و این موضوع مداخله زودهنگام را بسیار مهم می‌کند. معاینات منظم با متخصصین میتواند به تشخیص زودهنگام و مدیریت شرایط قبل از بدتر شدن آن‌ها کمک کند. درمان تخصصی برای درد پاشنه پا میتواند بر اساس علت اصلی متفاوت باشد، اما چندین روش موثر وجود دارد که متخصصان ممکن است توصیه کنند. در اینجا مروری بر درمان‌های تخصصی خواهیم داشت. با انجام این گزینه‌های درمانی تخصصی، افرادی که از درد پاشنه پا رنج می‌برند می‌توانند تسکین پیدا کرده و کیفیت زندگی خود را بهبود بخشند.
قرص‌های مسکن
داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن می‌توانند به طور موقت درد پاشنه پا را تسکین دهند، اما برای درد مزمن پاشنه پا، اثر کمتری دارند. البته استفاده طولانی مدت از این داروها ممکن است ترمیم بافت را محدود کند و درد مزمن پاشنه پا را تشدید کند. ژل‌های ایبوپروفن موضعی را هم می‌توان برای تسکین درد پاشنه پا استفاده کرد. برای درد شدید، مسکن‌های مبتنی بر مواد افیونی مانند استامینوفن کدئین را هم می‌توان با احتیاط و بر اساس نیاز استفاده کرد. بایستی توجه داشت که مسکن‌ها فقط علائم درد پشت پاشنه را به طور موقت تسکین می‌دهند و علت اصلی را درمان نمی‌کنند. قبل از استفاده از هر دارویی با پزشک خود حتماً مشورت کنید.
درمان‌های تزریقی
روش‌های تزریقی به‌ویژه تزریق کورتیکواستروئید معمولاً برای درمان درد پاشنه کف پا، به ویژه التهاب کف پا استفاده میشود. مطالعات (منبع ۱ و ۲) نشان داده‌اند که تزریق کورتیکواستروئید برای کاهش درد در کوتاه‌مدت (۰ تا ۶ هفته) از برخی جایگزین‌ها مانند تزریق خون اتولوگ و ارتزهای پا مؤثرتر هستند. درحالی‌که در طولانی مدت (13 تا 52 هفته)، تزریق کورتیکواستروئید نسبت به سایر درمان‌ها مانند درای نیدلینگ (سوزن خشک) و تزریق پلاسمای غنی از پلاکت اثربخشی کمتری دارد (منبع ۱ و ۲). کاندیدهای ایده‌آل برای تزریق کورتیکواستروئید کسانی هستند که درد پاشنه پا آن‌ها کمتر از شش ماه طول بکشد، حساسیت خاصی در پاشنه پا داشته باشند، و تزریق قبلی در این ناحیه نداشته باشند.
بریس
بریس‌ها معمولاً برای کاهش درد پاشنه، به‌ویژه برای بیماری‌هایی مانند فاشیای کف پا و خار پاشنه استفاده می‌شوند تا با حمایت، جذب ضربه و پشتیبانی از قوس پا، راحتی را افزایش دهند. بریس‌ها اغلب از طریق ایجاد بالشتک حمایتی، مشکلات مکانیکی کف پا را رفع می‌کنند. به‌عنوان مثال بریس‌های سفارشی بهطور ویژه‌ای برای شکل پا و راه رفتن خاص هر فرد و به‌خصوص برای کسانی که ناهنجاری‌های قابل توجهی در پا دارند، طراحی میشود. همچنین، بریس‌های پیش ساخته (بدون نیاز به نسخه) بهطور گسترده در دسترس هستند و می‌توانند برای بسیاری از افراد موثر باشند. بایستی بریس‌هایی را انتخاب کنید که متناسب با نوع خاص پا و شرایط درد شما باشد. استفاده منظم از بریس مناسب همراه با کفش و تمرینات کششی، میتواند بهطور قابل توجهی درد را بهبود بخشد و تحرک را افزایش دهد.
فیزیوتراپی
فیزیوتراپی نقش مهمی در درمان و مدیریت درد پاشنه پا، به ویژه در شرایطی مانند التهاب کف پا و تاندیوپاتی آشیل دارد. یک فیزیوتراپیست یک ارزیابی کامل برای تعیین علت اصلی درد پاشنه پا انجام می‌دهد که شامل ارزیابی مکانیک پا، وضعیت بدنی و تجزیه و تحلیل راه رفتن برای شناسایی عوامل مؤثر درد است. یک متخصص طب فیزیکی به بیماران کمک می‌کند تا فعالیت‌های خود را اصلاح کنند. علاوه بر اصلاح حرکات و انواع تمرینات کششی و تقویتی، متخصص طب فیزیکی ممکن است از تکنیک‌های درمان دستی مانند ماساژ عمیق و تحرک مفصل نیز برای تسکین درد و بهبود تحرک در ناحیه آسیب‌دیده استفاده کنند.
حرکات ورزشی مختلف
برای درمان درد پشت پاشنه پا، انجام حرکات ورزشی مناسب میتواند بسیار مؤثر باشد. در ادامه، چند حرکت ورزشی که به تسکین درد و بهبود وضعیت پاشنه کمک می‌کنند، معرفی میشود.
کشش ساق پا
برای حفظ تعادل رو به دیوار بایستید و دستان خود را روی دیوار قرار دهید. با یک پا به جلو بروید و زانوی جلویی خود را خم کنید تا جایی که در پشت ساق پا احساس کشیدگی کنید. در این حالت ۳۰ ثانیه بمانید و همین حرکت را در سمت دیگر تکرار کنید.
روی یک پله یا استپ بایستید در حالی که انگشتان پا روی پله و پاشنه‌ها آویزان باشد. به آرامی پاشنه‌های خود را پایین بیاورید تا زمانی که احساس کشش کنید، سپس به سمت بالا بلند شوید. این حرکت را ۱۰ بار تکرار کنید.
کشش فاشیای کف پا
با پاهای دراز روی زمین بنشینید. به جلو خم شوید تا به انگشتان پای خود برسید. در این حالت، پاشنه‌های خود را روی زمین نگه دارید. ۳۰ ثانیه در این وضعیت بمانید. چندین بار این حرکت را تکرار کنید.
روی یک صندلی بنشینید و یک توپ تنیس، بطری آب یخ زده یا غلتک فوم را زیر پای خود قرار دهید و آن را به مدت 1 تا2 دقیقه به جلو و عقب بغلتانید.
راحت بنشینید و یک حوله زیر قوس کف پای خود قرار دهید. به آرامی حوله را به سمت خود بکشید تا زمانی که احساس کشیدگی کنید. ۳۰ ثانیه در این وضعیت بمانید. چندین بار این حرکت را تکرار کنید.
خم کردن انگشتان پا
روی صندلی نشسته و یک حوله را زیر پای خود قرار دهید. با انگشتان پا سعی کنید حوله را جمع کنید. ۳۰ ثانیه در این وضعیت بمانید.
بالا بردن پاشنه پا
روی انگشتان پا بایستید و پاشنه‌های خود را بالا بیاورید و کمر را پایین بیاورید. این حرکت را ده بار تکرار کنید.
شاکویو تراپی
شاکویو تراپی یک درمان موثر غیرتهاجمی برای فاشیای کف پا مزمن و درد پاشنه است و میتواند به راحتی در کلینیک انجام شود. این روش شامل ارسال امواج صوتی پرانرژی به ناحیه آسیب‌دیده با استفاده از یک پروب دستی است. بیماران برای درمان معمولاً به 3 تا 6 جلسه با فاصله حدود یک هفته نیاز دارند. هر جلسه حدود 5 دقیقه طول می‌کشد و تقریبا 2000 موج شوک اعمال میشود. درمان بهطور کلی دردناک نیست، اما بیماران ممکن است فشار یا ناراحتی خفیفی را تجربه کنند.
این امواج شوک بازسازی بافت را تحریک، جریان خون را افزایش و بافت اسکار را تجزیه و روند بهبود را تسریع می‌کنند. شاکویوتراپی باعث تحریک محل آسیب میشود و آسیب را از حالت مزمن به حاد می‌رساند تا بدن بتواند آن را برطرف کند. همچنین امواج شوک فعالیت متابولیک را از طریق بهبود گردش خون و تشکیل عروق خونی جدید افزایش می‌دهد و از طریق بازسازی سلولی و سنتز کلاژن باعث تغذیه و تسریع بهبودی میشود و همچنین اثر ضد درد و ضد التهابی دارد.
لیزر تراپی
لیزر درمانی یک گزینه درمانی نوین برای درد پاشنه پا است، این روش غیر تهاجمی از نوردرمانی سطح پایین برای تحریک عمل التیام و کاهش التهاب در نواحی آسیب‌دیده استفاده می‌کند. مکانیسم عمل لیزر درمانی با ارسال پرتوهای متمرکز نور – اعم از قرمز یا نزدیک به مادون قرمز – بهطور مستقیم به بافت آسیب‌دیده عمل می‌کند. این نور به عمق پوست نفوذ کرده، متابولیسم سلولی را تقویت، پاسخ ایمنی را تقویت و به کاهش التهاب و تسریع ترمیم بافت کمک می‌کند. این درمان باعث تحریک تولید کلاژن و در نتیجه بهبودی از درد پاشنه ناشی از شرایطی مانند فاشیای کف پا میشود. لیزر درمانی سطح پایین اغلب به عنوان یک تجربه بدون درد توصیف میشود و بیماران معمولاً پس از چند جلسه کاهش درد و التهاب را تجربه می‌کنند.
درای نیدلینگ (سوزن خشک)
سوزن خشک یا درای نیدلینگ یک تکنیک درمانی مؤثر در فیزیوتراپی برای کاهش دردهای اسکلتی-عضلانی، از جمله درد پاشنه پا است. این روش شامل وارد کردن سوزن‌های بسیار نازک به نقاط ماشه‌ای (trigger points) در عضلات می‌باشد که میتواند به کاهش اسپاسم و درد کمک کند. سوزن خشک با تحریک نقاط ماشه‌ای در عضلات، باعث آزادسازی مواد شیمیایی مانند اندورفین و کورتیزون میشود که اثرات ضد درد دارند. این تکنیک همچنین با افزایش جریان خون و تحریک سنتز کلاژن و پروتئین، به تسریع روند بهبودی کمک می‌کند. در درمان درد پاشنه، سوزن خشک میتواند به کاهش درد ناشی از شرایطی مانند خار پاشنه و سایر مشکلات عضلانی در ناحیه پا کمک کند. این روش به ویژه در مواردی که عضلات پا و ساق پا دچار اسپاسم و گرفتگی هستند، مؤثر است.
جراحی
جراحی معمولاً به عنوان آخرین راه‌حل برای درمان درد پاشنه پا در نظر گرفته میشود. عمل جراحی معمولاً شامل برداشتن خار پاشنه یا ترمیم تاندون آسیب‌دیده است. این عمل با استفاده از یک برش کوچک در ناحیه پاشنه انجام میشود و پس از عمل، ناحیه جراحی پانسمان میشود. عوارض جراحی ممکن است شامل عفونت، درد مزمن یا مشکلات حرکتی باشد. بهبودی کامل معمولاً به زمان نیاز دارد و بیمار باید به تدریج به فعالیت‌های روزمره بازگردد. به طور کلی، جراحی برای درد پشت پاشنه پا زمانی پیشنهاد میشود که دیگر گزینه‌های درمانی مؤثر نبوده و درد زندگی روزمره فرد را به‌شدت تحت‌تأثیر قرار دهد، جراحی تنها در موارد زیر توصیه میشود.
- عدم پاسخ به درمان‌های غیرجراحی: اگر درد به مدت طولانی ادامه داشته باشد و با درمان‌های غیرجراحی بهبود نیابد، جراحی ممکن است لازم باشد.
- وجود مشکلات ساختاری: در مواردی که مشکلاتی مانند خار پاشنه یا پارگی تاندون آشیل وجود داشته باشد، جراحی میتواند به بهبود شرایط کمک کند.
سوالات متداول
علت درد پشت پاشنه پا هنگام راه رفتن چیست؟
مشکلات متعددی می‌توانند باعث درد پشت پاشنه پا هنگام راه رفتن شوند. برخی از این علل عبارتند از: تاندونیت آشیل، کوفتگی استخوان، استفاده از کفش نامناسب، اضافه وزن و بد راه رفتن. بنابراین برای درمان درد پاشنه پا هنگام راه رفتن، ابتدا باید علت آن را تشخیص داد. استفاده از کفش مناسب، کاهش وزن در صورت اضافه وزن، انجام حرکات کششی و استفاده از پد پاشنه میتواند در بهبود این مشکل موثر باشد.
علت درد پشت پاشنه هنگام بیدار شدن از خواب چیست؟
برخی از علل شایع درد پشت پاشنه پا در صبح عبارتند از: تاندونیت آشیل، خار پاشنه، بورسیت پاشنه پا و ورم مفاصل کف پا. برای درمان درد پشت پاشنه پا در صبح، استفاده از کفش مناسب، انجام حرکات کششی، استفاده از پد پاشنه و در صورت نیاز مصرف داروهای ضد التهاب توصیه میشود. در صورت ادامه درد، مراجعه به پزشک متخصص ارتوپد ضروری است تا علت دقیق شناسایی و درمان مناسب انجام شود.
علت درد پشت پاشنه پای راست چیست؟
درد پشت پاشنه پای راست میتواند ناشی از چندین علت باشد که مهمترین آن‌ها عبارتند از: تاندونیت آشیل، بورسیت، خار پاشنه، فاشئیت کف پا و آسیبهای مکانیکی. درمان این عارضه ممکن است شامل استراحت، استفاده از کفش‌های مناسب، انجام تمرینات کششی و در موارد شدیدتر، درمان‌های پزشکی یا جراحی باشد.
علت درد پشت پاشنه پای چپ چیست؟
درد پشت پاشنه پای چپ میتواند ناشی از چندین علت باشد. برخی از شایعترین علل عبارتند از: تاندونیت آشیل، خار پاشنه، بورسیت، فاشییت پلانتار و آسیبهای مکانیکی.
چه نشانه‌هایی وجود دارد که نشان می‌دهد درد پشت پاشنه به تاندونیت آشیل مربوط میشود؟
اگر درد پشت پاشنه با تورم و سفتی در ناحیه تاندون آشیل، درد صبحگاهی و محدودیت حرکتی همراه باشد و با فعالیت‌های ورزشی تشدید شود، احتمالاً به تاندونیت آشیل مربوط میشود. در صورت ادامه درد، مشاوره با متخصص ارتوپد برای تشخیص دقیق و درمان مناسب ضروری است.
چه روش‌های خانگی برای کاهش درد پشت پاشنه پا وجود دارد؟
برای کاهش درد پشت پاشنه پا، می‌توان از چندین روش خانگی مؤثر استفاده کرد. این روش‌ها شامل استفاده از انواع گیاهان طبی و روغن‌ها، سرکه و یخ، حرکات کششی و تکنیک‌های ماساژ هستند. با استفاده از روغن زیتون می‌توانید به آرامی ماهیچه‌های پا را ماساژ دهید. به‌علاوه، انجام حرکات کششی برای تاندون آشیل و فاشیای کف پا میتواند به کاهش درد کمک کند. سرکه به عنوان یک ضد التهاب طبیعی شناخته میشود، می‌توانید وان حمام را با آب داغ پر کنید و مقداری سرکه و نمک به آن اضافه کنید. پاهای خود را به مدت ۲۰ دقیقه در این محلول قرار دهید تا درد کاهش یابد. قرار دادن یخ بر روی ناحیه دردناک نیز میتواند به کاهش التهاب و درد کمک کند. استفاده از گیاهانی مانند زردچوبه، فلفل قرمز و مریم گلی نیز میتواند درد را کاهش دهد. استراحت دادن به پا و کاهش فعالیت‌های فیزیکی نیز می‌توانند به بهبود وضعیت کمک کنند.
تفاوت بین تاندونیت آشیل و کوفتگی استخوان پاشنه چیست؟
تاندونیت آشیل معمولاً با درد و سفتی در ناحیه تاندون آشیل همراه است و با فعالیت تشدید میشود، در حالی که کوفتگی استخوان پاشنه با درد در قسمت پایینی پاشنه پا و حساسیت به فشار مشخص میشود.
آیا مصرف ویتامین دی میتواند به تسکین درد پاشنه پا کمک کند؟
مصرف ویتامین D میتواند به تسکین درد پاشنه پا کمک کند. تحقیقات نشان می‌دهند که کمبود ویتامین D با بروز مشکلاتی مانند خار پاشنه و التهاب فاشیای کف پا مرتبط است.
چه عواملی تاندونیت آشیل را تشدید می‌کنند؟
تاندونیت آشیل یکی از شایعترین مشکلات مربوط به تاندون آشیل است که باعث درد و التهاب در پشت پاشنه پا میشود. برخی از عواملی که می‌توانند این وضعیت را تشدید کنند شامل موارد زیر است: افزایش ناگهانی فعالیت ورزشی، استفاده از کفش نامناسب، اضافه وزن، ایستادن طولانی‌مدت و بد راه رفتن.
چه تفاوتهایی بین درد پشت پاشنه و درد زیر پاشنه وجود دارد؟
درد پشت پاشنه بیشتر به مشکلات تاندون و التهاب مربوط میشود، در حالی که درد زیر پاشنه معمولاً به فشار بر فاشیای کف پا و مشکلات استخوانی مرتبط است.
چگونه می‌توان از خار پاشنه پیشگیری کرد؟
برای پیشگیری از خار پاشنه، می‌توان به چندین روش مؤثر اشاره کرد، مانند استفاده از کفش‌های مناسب، کنترل وزن، انجام حرکات کششی، اجتناب از ایستادن طولانی‌مدت، استفاده از کفیهای حمایتی و اجتناب از راه رفتن و دویدن بر روی سطوح سخت. با رعایت این نکات، می‌توان بهطور مؤثری از بروز خار پاشنه پیشگیری کرد.
