از آنجایی که هنوز درمان قطعی برای آرتروز وجود ندارد، داروهایی که برای آرتروز تجویز میشوند معمولاً روی برطرفکردن علائم اولیه آرتروز، مانند درد، سفتی و التهاب مفاصل تمرکز دارند. این داروها بنا بر میزان آسیبدیدگی مفصل، شدت علائم آرتروز و شرایط بیمار تجویز میشوند و میتوانند از داروهای مسکن بدون نسخه مانند استامینوفن، تا داروهای بسیار قوی برای کاهش التهاب و درد متغیر باشند. گاهی، مصرف بعضی داروهای گیاهی نیز به کاهش التهاب و درد آرتروز به طور موقت کمک میکنند. داروهای آرتروز در صورتی که طبق دستور پزشک مصرف شوند میتوانند اثرات تسکین دهندۀ زیادی داشته باشند، اما در صورت عدم مصرف صحیح این داروها و استفاده درازمدت از آنها، ممکن است عوارض جانبی شدیدی در پی داشته و مشکلات مضاعفی برای بیمار به وجود آورند. در کنار این داروها میتوان برای بهبود عملکرد مفاصل بیمار از روشهای دیگری مانند فیزیوتراپی، ورزش، کاهش وزن و رژیم غذایی متعادل نیز کمک گرفت.
آیا میتوان آرتروز را با دارو درمان کرد؟
آرتروز، بیماری است که به مرور زمان ایجاد میشود و در حال حاضر هیچ دارویی برای درمان قطعی آرتروز وجود ندارد. با این حال داروهای بسیاری وجود دارند که میتوانند به طور قابلتوجهی درد و سفتی مفاصل، ناشی از این عارضه را کاهش داده و کیفیت زندگی افراد مبتلا به آرتروز را بهبود ببخشند. همچنین میتوان با انجام بعضی روشهای درمانی مانند فیزیوتراپی، علاوه بر تسکین درد، از پیشرفت سریع آرتروز و بدتر شدن آسیبهای ناشی از آن، تا حد زیادی جلوگیری کرد. انتخاب نوع دارو و نحوه مصرف آن به نوع آرتروز، شدت علائم و شرایط بیمار بستگی دارد و باید با صلاحدید پزشک انجام شود زیرا داروهای آرتروز ممکن است عوارض جانبی داشته باشند یا وابستگی ایجاد کنند؛ بنابراین قبل از مصرف هر نوع دارویی برای تسکین علائم آرتروز خود، با یک پزشک متخصص مشورت کنید.
کی به پزشک مراجعه کنیم؟
حتی اگر علائم آرتروز شما خفیف باشد، باز هم لازم است که برای تشخیص و درمان مناسب به پزشک مراجعه کنید. تشخیص و درمان زود هنگام میتواند به جلوگیری از آسیب بیشتر به مفاصل و بهبود کیفیت زندگی شما کمک کند. در صورتی که سابقه خانوادگی ابتلا به آرتروز یا هر نوع بیماری خودایمنی دارید، اضافه وزن دارید یا به مفصل شما آسیبی وارد شده است و هر یک از علائم زیر را احساس کردید بهتر است به پزشک مراجعه کنید:
- درد مداوم و شدید در یک یا چند مفصل که بیش از یک هفته ادامه داشته باشد.
- درد و سفتی مفاصل که فعالیتهای روزانه شما مانند راه رفتن، بالارفتن از پلهها یا لباس پوشیدن را مشکل میکند.
- گرمی، قرمزی و تورم در ناحیه مفصل
- خشکی مفاصل در هنگام صبح که بیش از 30 دقیقه ادامه یابد.
- کاهش دامنه حرکتی مفاصل
- ضعف یا بیثباتی در مفاصل
- تب، بثورات یا سایر علائم که ممکن است نشان دهندۀ یک بیماری زمینهای باشد.
بهترین داروهای آرتروز
دسته بندی | نام دارو | اثربخشی |
---|---|---|
ضد التهابی غیراستروئیدی NSAIDs | ایبوپروفن | تسکین درد و ضد التهاب متوسط |
ناپروکسن | تسکین درد متوسط تا شدید، ضد التهاب قوی | |
دیکلوفناک | تسکین درد شدید، ضد التهاب قوی | |
سلکوکسیب | تسکین درد شدید، ضد التهاب قوی | |
ملوکسیکام | تسکین درد متوسط تا شدید، ضد التهاب قوی | |
شلکنندههای عضلانی | متوکاربامول | شلکنندگی عضلانی متوسط، تسکین درد متوسط |
تیزانیدین | شلکنندگی عضلانی قوی، تسکین درد متوسط | |
باکلوفن | شلکنندگی عضلانی قوی، تسکین درد متوسط | |
مکملهای غضروفساز | گلوکوزامین | اثربخشی متغیر، تسکین درد خفیف |
کندرویتین | اثربخشی متغیر، تسکین درد خفیف | |
داروهای تزریقی | کورتیکواستروئیدها | تسکین درد شدید، ضد التهاب قوی، اثرگذاری طولانی |
ژل هیالورونیک اسید | تسکین درد متوسط، اثربخشی متغیر، اثرگذاری نسبتاً طولانی | |
پی آر پی | اثربخشی متغیر، تسکین درد متوسط تا شدید |
داروهای زیادی برای تسکین و کاهش علائم آرتروز وجود دارد. از بهترین داروهایی که برای آرتروز وجود دارد میتوان موارد زیر را نام برد:
- داروهای ضد التهابی غیراستروئیدیNSAIDs: برای کاهش التهاب و درد
- مکملهای غضروف ساز: برای کمک به بازسازی غضروف و کند کردن روند پیشرفت آرتروز
- داروهای شلکننده عضلات: برای کاهش درد و سفتی مفاصل ناشی از آرتروز
- داروهای تزریقی: برای کاهش درد و التهاب
- داروهای گیاهی: برای کاهش درد و التهاب
داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs)
داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) گروهی از داروها هستند که برای کاهش التهاب و درد استفاده میشوند. این داروها در دسته داروهای مسکنی هستند که با مهار آنزیمهای سیکلواکسیژناز (COX) که باعث ایجاد التهاب و درد در بدن میشوند، عمل میکنند. میتوان آنها را به دو دسته داروهای بدون نسخه و تجویزی تقسیم کرد.
- NSAIDs بدون نسخه: این داروها بدون نسخه پزشک در داروخانهها قابل دسترس هستند مانند ایبوپروفن و ناپروکسن.
- NSAIDs تجویزی: این داروها قویتر بوده و فقط با نسخه پزشک قابل دسترس هستند و برای درمان موارد شدیدتر درد و التهاب استفاده میشوند. نمونههایی از NSAIDs تجویزی مانند دیکلوفناک و سلکوکسیب هستند.
اگر سابقه بیماریهای گوارشی، کلیوی، قلبی یا عروقی دارید، باردار هستید یا بچه شیر میدهید، قبل از مصرف NSAIDs با پزشک خود مشورت کرده و بدون تجویز پزشک، این داروها را مصرف نکنید. همچنین باید از مصرف بیش از حد این داروها خودداری کنید. داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی ممکن است با سایر داروهایی که مصرف میکنید تداخل داشته باشند؛ بنابراین قبل از مصرف NSAIDs، پزشک خود را از تمام داروهایی که مصرف میکنید مطلع سازید.
مسکنهای بدون نسخه
تأثیر | کاهش درد و التهاب |
---|---|
مخدر / ایجاد وابستگی؟ | خیر |
عوارض شایع | مشکلات گوارشی، افزایش فشار خون، افزایش خطر خونریزی گوارشی |
برخی از NSAIDs بدون نسخه رایج عبارتند از:
- ایبوپروفن: این دارو معمولاً برای درد خفیف تا متوسط آرتروز استفاده میشود.
- ناپروکسن: این دارو قویتر از ایبوپروفن است و میتواند برای درد متوسط تا شدید آرتروز استفاده شود.
دیکلوفناک
تأثیر | کاهش درد و التهاب |
---|---|
مخدر / ایجاد وابستگی؟ | خیر |
عوارض شایع | تهوع، اسهال، خونریزی یا زخم معده |
دیکلوفناک دارویی است که برای کاهش درد، التهاب خفیف تا متوسط و رفع علائم آرتروز تجویز میشود. دیکلوفناک بهصورت قرص، کپسول، ژل موضعی، شیاف مقعدی و تزریقی در دسترس است. در صورت مصرف بیش از حد، ممکن است عوارضی مانند: سرگیجه، خارش، قرمزی و بثورات پوستی، افزایش فشار خون، افزایش خطر حمله قلبی، مشکلات کلیوی، مشکلات گوارشی و افزایش خطر خونریزی گوارشی نیز ایجاد کند.
سلکوکسیب
تأثیر | کاهش درد و التهاب |
---|---|
مخدر / ایجاد وابستگی؟ | خیر |
عوارض شایع | سرگیجه، خارش، قرمزی و بثورات پوستی، تشدید مشکلات قلبی و عروقی |
سلکوکسیب، که با نام سلبرکس نیز شناخته میشود، برای کاهش درد، التهاب، سفتی و تورم خفیف تا متوسط ناشی از آرتروز تجویز میشود. تفاوت این دارو با سایر داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی این است که مشکلات گوارشی کمتری ایجاد میکند. در صورت مصرف بیش از حد سلکوکسیب ممکن است عوارضی مانند: افزایش فشار خون و مشکلات کلیوی ایجاد شود.
ملوکسیکام
تأثیر | کاهش درد و التهاب |
---|---|
مخدر / ایجاد وابستگی؟ | خیر |
عوارض شایع | سرگیجه، تاری دید، سوزش معده، اسهال یا یبوست |
ملوکسیکام نسبت به دیکلوفناک اثرات قویتری دارد به همین دلیل برای تسکین علائم شدیدتر مورد استفاده قرار میگیرد. این دارو همچنین برای تسکین درد ناشی از برخی از انواع آرتروز در کودکان و نوجوانان کاربرد دارد و باید دقیقاً طبق دستور پزشک مصرف شود.
افرادی که سابقه خونریزی معده، ناراحتیهای کبد و کلیه، بیماری التهابی روده یا حساسیت به داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی دارند، همچنین زنان باردار و شیرده نباید ملوکسیکام مصرف کنند. در صورت مصرف بیش از حد ملوکسیکام ممکن است عوارض جانبی جدیتری مانند: درد شدید معده، استفراغ خونی، افزایش فشار خون، سوزش ادرار، مشکلات کلیوی، مشکلات کبدی، افزایش وزن غیرمنتظره، تورم دست و پا، مشکلات تنفسی و بثورات پوستی شدید ایجاد کند.
مکملهای غضروفساز
مکملهای غضروفساز، داروهایی هستند که تصور میشود به تولید و ترمیم غضروف در مفاصل کمک میکنند. این مکملها حاوی ترکیبات طبیعی موجود در غضروف مفاصل، مانند گلوکوزامین، کندرویتین و کلاژن هستند. برخی از مطالعات نشان دادهاند که این مکملها ممکن است به کاهش درد و التهاب در افراد مبتلا به آرتروز کمک کنند. مکملهای غضروفساز ممکن است چند هفته تا چند ماه طول بکشد تا اثرات خود را نشان دهند و به طور کلی نمیتوانند جایگزین درمانهای پزشکی برای آرتروز باشند.
گلوکوزامین
تأثیر | کاهش درد و سفتی، بهبود عملکرد مفصل |
---|---|
مخدر / ایجاد وابستگی؟ | خیر |
عوارض شایع | مشکلات گوارشی، سوزش سردل، سردرد، خارش پوست |
گلوکوزامین یک ماده طبیعی است که در بدن وجود دارد و موجب ساخت و ترمیم غضروفهای بدن میشود. به همین دلیل، گلوکزامین به عنوان یک مکمل، برای کمک به درمان آرتروز محبوبیت پیدا کرده است. گلوکزامین بهصورت قرص، کپسول، پودر و مایع در دسترس است. در صورتی که پزشک این مکملها را به شما توصیه کرد، مهم است که دستورالعملهای روی برچسب محصول را با دقت بخوانید و این مکمل را بیش از دوز توصیه شده مصرف نکنید. در صورت حساسیت به گلوکزامین یا صدف خوراکی (گلوکزامین گاهی از صدف تولید میشود)، در صورت ابتلا به دیابت یا گلوکوم (فشار بالای چشم) و در دوران بارداری و شیردهی از مصرف این مکمل خودداری کنید.
کندرویتین
تأثیر | کاهش درد و سفتی، بهبود عملکرد مفصل |
---|---|
مخدر / ایجاد وابستگی؟ | خیر |
عوارض شایع | سردرد، سرگیجه، مشکلات گوارشی، خارش پوست، خشکی دهان |
کندرویتین یک ماده طبیعی است که در غضروف مفصل یافت میشود و به عنوان یک مکمل غضروفساز برای درمان آرتروز، بهخصوص آرتروز زانو، شناخته شده است. کندرویتین در دو نوع کندرویتین سولفات و کندرویتین کلرید تولید میشود و بهصورت کپسول، قرص و پودر در دسترس است. مکملهای کندرویتین میتواند با داروهای رقیقکننده خون مانند وارفارین تداخل داشته باشد و ممکن است برای همه افراد، بهخصوص زنان باردار یا شیرده مناسب نباشد.
داروهای شلکنندۀ عضلات
داروهای شلکنندۀ عضلات (Muscle Relaxants) گروهی از داروها هستند که برای کاهش اسپاسم و گرفتگی عضلات تجویز میشوند. این داروها در انتقال سیگنالهای عصبی به عضلات تداخل ایجاد کرده و در نتیجه باعث شلشدن عضلات و کاهش درد و سفتی آنها میشوند. این داروها بیشتر برای آرتروز گردن، لگن یا ستون فقرات مورد استفاده قرار میگیرند و معمولاً برای آرتروز زانو تجویز نمیشوند. داروهای شلکنندۀ عضلات را فقط با تجویز پزشک مصرف کنید، زیرا این داروها میتوانند عوارض جانبی مانند خوابآلودگی، سرگیجه، تاری دید و ضعف عضلانی ایجاد کنند. اگر باردار هستید یا بچه شیر میدهید، قبل از مصرف داروهای شلکنندۀ عضلات با پزشک خود مشورت کنید.
متوکاربامول
تأثیر | شلکننده برای اسپاسمهای حاد عضلات اسکلتی |
---|---|
مخدر / ایجاد وابستگی؟ | بله |
عوارض شایع | خوابآلودگی، سرگیجه، تهوع و استفراغ، خشکی دهان |
متوکاربامول به صورت قرص، کپسول و آمپول برای تزریق عضلانی یا وریدی تولید میشود و دوز مصرف آن بسته به شدت اسپاسم عضلانی و پاسخ بیمار به دارو متفاوت خواهد بود. در صورت سابقه حساسیت به متوکاربامول یا سایر داروهای شلکنندۀ عضلات، مصرف مواد مخدر، بیماری کبدی شدید، بیماری کلیوی شدید و میاستنی گراویس (بیماری ضعف عضلانی)، نباید متوکاربامول مصرف شود. متوکاربامول با بعضی داروهای ضدافسردگی تداخل داشته و میتواند عوارض جانبی ایجاد کند.
تیزانیدین
تأثیر | شلکننده برای اسپاسمهای حاد عضلات اسکلتی |
---|---|
مخدر / ایجاد وابستگی؟ | بله |
عوارض شایع | خوابآلودگی، سرگیجه، خشکی دهان، ضعف عضلانی |
تیزانیدین به صورت قرص در دسترس است و پزشک دوز مناسب را بر اساس نیاز شما تجویز میکند. در صورت مصرف بیش از حد این دارو، عوارض جانبی جدیتر این دارو شامل افت فشار خون، مشکلات تنفسی و تشنج است. همچنین تیزانیدین با الکل و سایر داروها، از جمله بنزودیازپینها و داروهای ضد افسردگی، تداخل دارد.
باکلوفن
تأثیر | شلکننده اسپاسمهای حاد عضلات اسکلتی |
---|---|
مخدر / ایجاد وابستگی؟ | بله |
عوارض شایع | خوابآلودگی، سرگیجه، تاری دید، ضعف عضلانی، یبوست |
باکلوفن دارویی است که برای درمان درد و گرفتگی عضلات ناشی از آرتروز تجویز میشود. باکلوفن به صورت قرص، کپسول، محلول خوراکی و فرم تزریقی تولید میشود و دوز و نحوه مصرف این دارو به شرایط فردی بیمار بستگی دارد. مصرف دراز مدت باکلوفن باعث ایجاد وابستگی شده و سوء مصرف باکلوفن میتواند منجر به عوارض جانبی جدی و حتی مرگ شود. افرادی با سابقه بیماریهای کلیوی، کبدی، ریوی، بیماریهای روانی یا سوء مصرف مواد، باید در مصرف باکلوفن احتیاط کنند و در صورت نیاز، این دارو را با تجویز پزشک مصرف کنند.
داروهای تزریقی
داروهای تزریقی آرتروز، گروهی از داروها هستند که برای کاهش درد، التهاب و سفتی مفاصل برای انواع مختلف آرتروز تجویز میشوند. انواع داروهای تزریقی برای آرتروز میتوانند شامل: کورتیکواستروئیدها، ژل هیالورونیک اسید و پی آر پی باشد و انتخاب نوع داروی تزریقی و نحوه مصرف آن باید توسط پزشک متخصص انجام شود. داروهای تزریقی برای آرتروز ممکن است عوارض جانبی داشته باشند به همین دلیل، معمولاً فقط برای افرادی که به درمانهای دیگر مانند داروهای خوراکی یا فیزیوتراپی پاسخ ندادهاند، تجویز میشود. هزینۀ داروهای تزریقی نسبت به سایر داروهای آرتروز بالاتر است.
کورتیکواستروئید
تأثیر | کاهش درد و التهاب |
---|---|
مخدر / ایجاد وابستگی؟ | بله |
عوارض شایع | افزایش اشتها و اضافه وزن، مشکلات گوارشی، سوزش معده، حالت تهوع، مشکلات خواب، کبودی |
کورتیکواستروئیدها گروهی از داروها هستند که با سرکوب سیستم ایمنی بدن میتوانند درد، التهاب و سفتی متوسط تا شدید ناشی از آرتروز را به طور مؤثری کاهش دهند. رایجترین کورتیکواستروئیدهای مؤثر برای آرتروز عبارتاند از: پردنیزولون، متیل پردنیزولون، تریامسینولون، هیدروکورتیزون.
مصرف طولانی مدت کورتیکواستروئیدها، برای بیمار وابستگی ایجاد میکند و قطع ناگهانی مصرف آنها ممکن است منجر به علائم ناخوشایند ترک، مانند خستگی، ضعف عضلانی و افسردگی شود. اگر برای شما کورتیکواستروئید تجویز شده است، باید از دستورالعملهای پزشک خود به دقت پیروی کنید و هرگز دوز مصرفی این داروها را سر خود افزایش یا کاهش ندهید زیرا قطع ناگهانی مصرف کورتیکواستروئیدها میتواند خطرناک باشد و باید تحت نظر پزشک انجام شود.
عوارض جانبی کورتیکواستروئیدها به دوز، مدت مصرف و نوع کورتیکواستروئید مصرفی بستگی دارد. مصرف این داروها به مدت طولانی میتواند عوارض جانبی زیادی به همراه داشته باشد مانند:
- خطرات سرکوب سیستم ایمنی بدن
- نارسایی کبد
- نارسایی کلیه
- آب مروارید
- افزایش فشار خون
- افزایش قند خون
- پوکی استخوان
- نازکشدن پوست
- رشد موهای زائد
- ریزش مو
- اختلالات قاعدگی
ژل هیالورونیک اسید
تأثیر | کاهش درد، بهبود عملکرد و روان شدن حرکت مفصل |
---|---|
مخدر / ایجاد وابستگی؟ | خیر |
عوارض شایع | درد، تورم و قرمزی در ناحیه تزریق، سفتی مفصل، کبودی |
ژل هیالورونیک اسید (HA) مادهای است که به طور طبیعی در مفاصل وجود دارد و به روان شدن حرکت آنها کمک میکند. تزریق ژل HA به مفصل آسیبدیده میتواند برای درمان آرتروز مفید باشد زیرا ژل HA با افزایش انعطافپذیری مایع مفصلی، حرکت مفصل را آسانتر کرده و اصطکاک بین غضروفها را کاهش میدهد. این امر میتواند به کاهش درد و سفتی مفصل کمک کند. تزریق ژل هیالورونیک اسید معمولاً برای درمان آرتروز زانو تجویز میشود و یک روش درمانی غیرجراحی، بیخطر، با تأثیرات نسبتاً بلندمدت است و عوارض جانبی کمی دارد. از طرف دیگر تزریق این ژل پر هزینه بوده و مدتی طول میکشد تا تأثیرات آن برای درمان علائم آرتروز ظاهر شود. تزریق ژل HA باید توسط پزشک متخصص انجام شود و ممکن است برای زنان باردار و شیرده، افراد مبتلا به بیماریهای خودایمنی، اختلالات خونریزی و بعضی انواع آلرژی مناسب نباشد.
پی آر پی
تأثیر | تسکین درد، بهبود عملکرد مفصل، کاهش التهاب |
---|---|
مخدر / ایجاد وابستگی؟ | خیر |
عوارض شایع | درد، تورم، کبودی در محل تزریق |
تزریق پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) برای درمان آرتروز، یک روش درمانی نسبتاً جدید است که در آن از پلاسمای خون خود بیمار برای تزریق به مفصل آسیبدیده استفاده میشود. برخی از تحقیقات نشان میدهد که تزریق PRP ممکن است برای تسکین درد و بهبود عملکرد مفاصل در افراد مبتلا به آرتروز مفید باشد. پلاسمای خون حاوی پلاکتها است که سلولهایی هستند که به طور طبیعی به لخته شدن خون و ترمیم بافتها کمک میکنند. پلاکتهای موجود در PRP میتوانند باعث آزاد شدن عوامل التیامبخش و تحریک رشد سلولهای جدید در مفصل شوند. اثربخشی این روش محدود و نتایج آن در هر فردی متغیر است و نسبت به سایر روشها پر هزینهتر است.
داروهای گیاهی و طب سنتی
تحقیقات علمی در مورد اثربخشی داروهای گیاهی و طب سنتی برای درمان آرتروز نتایج متفاوتی را نشان میدهد. مطالعات نشان دادهاند که بعضی از گیاهان و روشهای طب سنتی ممکن است به تسکین علائم آرتروز کمک کنند. قبل از مصرف هر گونه داروی گیاهی یا امتحان هر روش طب سنتی برای آرتروز، با پزشک متخصص در زمینه طب سنتی مشورت کنید زیرا ممکن است داروهای گیاهی با داروهای تجویزی شما تداخل داشته باشند یا برای بعضی افراد مضر باشند. توجه داشته باشید که هیچ داروی گیاهی یا روش طب سنتی نمیتواند جایگزین درمانهای پزشکی آرتروز باشد. بعضی از گیاهان و روشهای طب سنتی که به طور معمول برای آرتروز استفاده میشوند عبارتند از:
- زنجبیل: زنجبیل خاصیت ضد التهابی دارد و ممکن است به کاهش درد و التهاب آرتروز کمک کند.
- زردچوبه: کورکومین، ترکیب فعال موجود در زردچوبه، دارای خواص ضد التهابی است که ممکن است به تسکین علائم آرتروز کمک کند.
- کندر: اثرات ضد التهابی و مسکن کندر ممکن است به تسکین علائم آرتروز کمک کند.
داروهای آرتروز را چگونه مصرف کنم؟
پزشک در شرایط زیر ممکن است برای آرتروز دارو تجویز کند.
- درد و التهاب
- مشکلات عملکرد و حرکت مفصل
- پیشرفت آرتروز
- عدم پاسخ به درمانهای غیر دارویی دیگر
همیشه داروهای آرتروز را دقیقاً طبق دستور پزشک خود مصرف کنید. دستورالعملهای روی برچسب دارو را به دقت مطالعه کنید و هر سوالی دربارۀ نحوۀ مصرف داروها دارید از پزشک یا داروساز بپرسید. در اینجا چند نکته کلی برای مصرف داروهای آرتروز آورده شده است:
- داروهای خود را به طور منظم و در زمان معین مصرف کنید. این کار باعث حفظ سطح ثابتی از دارو در بدن شده و به بدن در کنترل بهتر درد و علائم آرتروز کمک میکند.
- بعضی از داروها باید با غذا مصرف شوند تا از ناراحتی معده جلوگیری شود، در حالی که برخی دیگر را میتوان با معده خالی مصرف کرد.
- اگر یک نوبت مصرف دارو را فراموش کردید:
- اگر به زمان نوبت بعدی نزدیک است، داروی فراموش شده را مصرف نکنید و به برنامه دارویی خود ادامه دهید.
- هرگز دو دوز دارو را به طور همزمان مصرف نکنید.
- اگر به زمان نوبت بعدی چند ساعت مانده است، میتوانید داروی فراموش شده را مصرف کنید.
- داروهای خود را بیش از تاریخ انقضا مصرف نکنید.
- اگر دچار هر گونه عوارض جانبی شدید، به پزشک خود اطلاع دهید.
- قبل از مصرف هر داروی جدید، از جمله داروهای بدون نسخه و مکملها، با پزشک خود صحبت کنید، زیرا برخی از داروها با داروهای آرتروز تداخل داشته و ممکن است عوارض جانبی را افزایش دهند.
داروهای NSAIDs
پزشک در شرایط زیر ممکن است داروی NSAIDs برای آرتروز تجویز کند:
- درد و التهاب خفیف تا متوسط
- به عنوان داروی اولیه قبل از تجویز داروهای قویتر
- به عنوان مسکن کمکی
بهتر است داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی را با غذا مصرف کنید.
شلکنندۀ عضلات
پزشک ممکن است در موارد زیر برای آرتروز داروی شلکنندۀ عضلات تجویز کند:
- اسپاسم عضلانی: اگر آرتروز باعث اسپاسم عضلانی شده باشد، پزشک ممکن است داروی شلکننده عضلات را تجویز کند.
- درد عضلانی: اگر درد عضلانی ناشی از آرتروز شدید باشد و به داروهای مسکن بدون نسخه پاسخ ندهد، پزشک مصرف داروهای شلکنندۀ عضلات را توصیه میکند.
- محدودیت حرکت: اگر دامنۀ حرکتی شما در اثر آرتروز محدود شده باشد، پزشک داروی شلکنندۀ عضلات را برای کمک به بهبود تحرک مفاصل تجویز میکند.
داروهای شلکنندۀ عضلات معمولاً برای دورههای کوتاهمدت تجویز میشوند، زیرا میتوانند اعتیادآور باشند.
مکملهای غضروف ساز
مصرف مکملهای غضروفساز پس از ابتلا به آرتروز، تخریب کامل مفصل و بروز علائم ناشی از آن نمیتواند به طور مؤثر آسیبهای ناشی از آرتروز را برطرف کرده و مفصل را ترمیم کند. به همین دلیل، پزشکان به طور معمول این مکملها را برای درمان آرتروز تجویز نمیکنند. با این حال، در برخی موارد پزشک ممکن است مصرف مکملهای غضروفساز را به عنوان یک درمان کمکی برای جلوگیری از پیشرفت این بیماری در کنار سایر روشهای درمانی توصیه کند. این موارد عبارتند از:
- درد خفیف تا متوسط آرتروز: اگر درد آرتروز شما خفیف تا متوسط باشد و به داروهای مسکن بدون نسخه یا سایر درمانهای غیر دارویی مانند فیزیوتراپی یا آبدرمانی پاسخ ندهد، پزشک ممکن است مکملهای غضروفساز را به عنوان یک درمان کمکی تجویز کند.
- آرتروز در مراحل اولیه: اگر آرتروز شما در مراحل اولیه باشد، پزشک ممکن است مکملهای غضروفساز را به عنوان یک روش پیشگیری کننده برای کند کردن یا متوقف کردن پیشرفت بیماری تجویز کند.
- ترجیح بیمار: اگر شما به دنبال یک درمان جایگزین یا مکمل برای آرتروز خود هستید و تمایلی به مصرف داروهای تجویزی ندارید، پزشک ممکن است مکملهای غضروفساز را با احتیاط و با در نظر گرفتن شرایط شما تجویز کند.
داروهای تزریقی
پزشک در شرایط زیر ممکن است داروهای تزریقی برای آرتروز تجویز کند:
- درد و التهاب شدید: اگر درد و التهاب ناشی از آرتروز بهطور قابل توجهی فعالیتهای روزانه شما را مختل میکند و به NSAIDs یا مسکنهای خوراکی دیگر پاسخ نمیدهد، پزشک ممکن است داروهای تزریقی مانند کورتیکواستروئیدها را تجویز کند.
- پیشرفت بیماری: اگر شواهدی از پیشرفت بیماری آرتروز وجود داشته باشد، به طوری که ممکن است به مفاصل شما آسیب برساند و به داروهای خوراکی پاسخ ندهد، پزشک داروهای تزریقی را تجویز میکند.
- آسیب مفصل: اگر آرتروز باعث آسیب مفصل شده باشد، به طوری که عملکرد مفصل شما مختل شده باشد، پزشک ممکن است تزریق اسید هیالورونیک یا پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) را برای کمک به بهبود عملکرد مفصل توصیه کند.
- شرایط خاص: در برخی موارد، پزشک ممکن است داروهای تزریقی آرتروز را برای افراد مبتلا به شرایط خاص مانند بیماری التهابی روده (IBD) یا پسوریازیس، که بیمار قادر به مصرف داروهای خوراکی نبوده یا عوارض گوارشی یا پوستی داروهای خوراکی برای بیمار مشکل ساز باشد، تجویز کند.
اگر با مصرف دارو خوب نشدم چه کار کنم؟
اولین قدم، صحبت با پزشک خود در مورد عدم تأثیرگذاری دارو است. پزشک میتواند علت عدم موفقیت دارو برای برطرف کردن علائم آرتروز شما را بررسی کند و در صورت لزوم، داروهای دیگری را تجویز کند. همچنین برخی از تغییرات در سبک زندگی میتوانند باعث کاهش درد، سفتی و سایر علائم ناشی از آرتروز شده و به افزایش سلامت کلی شما کمک کنند. بعضی از روشهای غیر دارویی مؤثر برای آرتروز در ادامه ذکر شده است:
- ورزش: ورزش منظم یکی از مهمترین اقدامات غیر دارویی برای آرتروز است. حتی فعالیتهای ملایم مانند پیادهروی، شنا یا دوچرخهسواری میتواند به تقویت عضلات اطراف مفصل، افزایش دامنه حرکتی و کاهش درد و سفتی کمک کند.
- کاهش وزن: اضافه وزن، فشار بیشتری را به مفاصل، به خصوص مفصل زانو و لگن وارد میکند. کاهش وزن تا حد متناسب میتواند به طور قابل توجهی درد آرتروز را کاهش دهد.
- فیزیوتراپی: یک متخصص فیزیوتراپی میتواند به شما در یادگیری تمرینات تقویتی و حرکتی برای بهبود قدرت، انعطافپذیری و دامنه حرکتی مفاصل کمک کند. فیزیوتراپی همچنین میتواند به شما نحوۀ استفاده از بریس، بانداژ و سایر ابزارهای کمکی برای حمایت از مفاصل و کاهش درد را آموزش دهد.
- گرما و سرما درمانی: استفاده از پد گرم یا دوش آب گرم میتواند به شلشدن عضلات و کاهش درد و سفتی مفصل کمک کند. همچنین استفاده از بستههای یخ یا کمپرس سرد میتواند به کاهش التهاب و درد مفصل، به خصوص بعد از فعالیت، کمک کند.
جمعبندی
لازم است که به خاطر داشته باشید، آرتروز یک بیماری مزمن است و هیچ درمان قطعی برای آن وجود ندارد. این داروها و درمانها ممکن است به طور کامل علائم آرتروز را برطرف نکنند، اما اغلب میتوانند به اندازه کافی آنها را کاهش دهند تا بتوانید کارهای روزمره خود را بدون درد و ناراحتی انجام دهید. لازم به ذکر است که، شما میتوانید با ایجاد تغییراتی در سبک زندگی خود، مانند کاهش وزن، ورزش منظم و رعایت یک رژیم غذایی متعادل، علائم بیماری آرتروز را کنترل کرده و کیفیت زندگی خود را به طور قابل توجهی بهبود ببخشید.
سوالات متداول
عوارض جانبی داروهای آرتروز چیست؟
همۀ داروها عوارض جانبی بالقوهای دارند. عوارض جانبی رایج داروهای آرتروز شامل ناراحتی معده، سرگیجه و بثورات پوستی است. برخی از داروها میتوانند عوارض جانبی جدیتری داشته باشند. قبل از مصرف هر دارویی، با پزشک خود در مورد خطرات و مزایای آن مشورت کنید.
داروهای آرتروز تا چه حد مؤثر هستند؟
اکثر افراد با مصرف داروهای آرتروز احساس بهتری خواهند داشت. بیشتر این داروها اثرات ضد درد و ضد التهابی دارند و میتوانند ناراحتی شما را کاهش دهند. با این حال، ممکن است مدتی طول بکشد تا دارو اثر کند. اگر پس از چند هفته مصرف دارو احساس بهتری نداشتید، با پزشک خود صحبت کنید.
آیا میتوانم در حین مصرف داروهای آرتروز الکل مصرف کنم؟
خیر. در هنگام مصرف داروهای آرتروز، بهتر است از مصرف الکل اجتناب کنید زیرا مصرف الکل میتواند با برخی از داروهای آرتروز تداخل داشته باشد و باعث بروز اثرات جانبی خطرناک شود.
اگر یک نوبت مصرف داروی آرتروز را فراموش کردم، چه کنم؟
اگر یک نوبت مصرف داروهای آرتروز را فراموش کردید، اگر به زمان مصرف دوز بعدی دارو نزدیک هستید، داروی فراموش شده را مصرف نکرده و مصرف دارو را طبق برنامه ادامه دهید. اما اگر چند ساعت به نوبت بعدی باقیمانده است میتوانید داروی فراموش شده را مصرف کنید.
آیا داروهای آرتروز وابستگی ایجاد میکنند؟
بعضی از داروهای آرتروز مانند داروهای شلکنندۀ عضلات و کورتیکواستروئیدها در صورت استفاده درازمدت ممکن است وابستگی ایجاد کنند. بهتر است این داروها را بیش از مقدار و مدتی که پزشک تجویز کرده است، مصرف نکنید.
بهترین روش مصرف داروهای آرتروز چگونه است؟
بهتر است داروهای آرتروز را با غذا مصرف کنید. اما به خاطر داشته باشید مصرف داروهای آرتروز همراه با غذاهای تند و ترش میتواند اثرات جانبی این داروها را افزایش دهد.
آیا داروهای آرتروز میتوانند از پیشرفت این بیماری جلوگیری کنند؟
بله بعضی از داروهای آرتروز وجود دارند که اصلاح کنندۀ بیماری هستند. این داروها از آسیب بیشتر به مفاصل جلوگیری کرده و مانع پیشرفت آرتروز میشوند.