گردن درد از عارضه‌های بسیار شایعی است که هر فردی در هر سن و با هر زمینه سلامتی، ممکن است درگیر آن باشد. با اینکه گردن درد می‌تواند علل متعددی داشته باشد اما اکثریت موارد گردن درد (تقریبا ۷۵ الی ۹۰٪ موارد) معمولا از اسپاسم عضلانی یا پوسچر بد و وضعیت نامناسب گردن ناشی می‌شوند که خوشبختانه جدی و خطرناک نبوده و عمدتا تحت نظارت پزشک و با روشهای درمان نسبتا ساده قابل تسکین و درمان هستند. اگرچه در برخی موارد، گردن درد ممکن است ناشی از بیماری های زمینه‌ای کمتر شایع مانند آرتروز یا بیرون‌زدگی دیسک باشد. در این صورت تشخیص دقیق علت گردن درد توسط پزشک ضروری است و مراقبت‌های اولیه و خانگی کفایت نخواهد کرد.
علل شایع گردن درد
شایع‌ترین عللی که باعث بروز گردن درد می‌شوند، شامل موارد زیر هستند:
| شایع‌ترین علل بروز گردن درد | احتمال بروز/ درصد وقوع |
|---|---|
۶۰ تا ۷۰ ٪ | |
۱۵ تا ۲۰ ٪ | |
۱۰ تا ۱۵ ٪ | |
بیماریهای فرسایشی تخریبی مهره‌های گردن و ستون فقرات (آرتروز-دیسک گردن) | ۱۰ تا ۱۵ ٪ |
۵ تا ۱۰ ٪ | |
کمتر از ۱۰ ٪ |
اسپاسم عضلانی (خشکی، کشیدگی و گرفتگی عضلات)
اسپاسم عضلات گردن (گرفتگی عضلات گردن)، از جمله علل بسیار شایع گردن درد است و زمانی رخ می‌دهد که عضلات به صورت غیرارادی منقبض شوند. اسپاسم عضلات گردن عموما در پی عواملی نظیر حرکت ناگهانی گردن، استفاده بیش از حد یا قرارگیری گردن در موقعیت بد حین خواب، نشستن طولانی مدت و حمل اجسام سنگین ممکن است رخ دهد.
علائم
- خشکی، گرفتگی یا کشیدگی عضلات گردن
- محدودیت حرکتی گردن
- درد شدید حین چرخاندن یا حرکت گردن
- در برخی موارد احساس درد و سفتی خفیف یا شدید در شانه‌ها و پشت بدن
روش تشخیص
با توجه به اینکه تقریبا ۷۰ درصد از موارد گردن درد معمولا ناشی از اسپاسم عضلانی هستند، از این رو اگر آسیب فیزیکی، برخورد یا تصادفی رخ نداده باشد و بلافاصله بعد از بیدار شدن از خواب یا بعد از انجام فعالیت طولانی مدت دچار گرفتگی یا خشک شدگی عضلات گردن شوید، عمدتا میتوان گفت که دچار اسپاسم عضلانی هستید.
در مورد اسپاسم عضلانی، بطور کلی پزشک می‌تواند مشکل را بر اساس سوابق پزشکی بیمار و معاینه فیزیکی، تشخیص دهد.
درمان
1.استراحت: برای اسپاسم عضلانی گردن، عمدتا باید سعی کنید که تا چندین روز به گردن خود استراحت داده و فعالیت سنگین یا بیش از حدی نداشته باشید. عدم حرکت ناگهانی و چرخاندن بیش از اندازه گردن هم برای بهبودی اسپاسم عضلانی الزامی است.
2.نوشیدن آب فراوان: کم آبی بدن نیز یکی از دلایل اسپاسم عضلانی است. از این رو، در زمان اسپاسم عضلانی حتما باید با مصرف آب کافی، بدن خود را هیدراته نگهدارید. مصرف آب کافی به خروج سموم از بدن و همچنین کاهش درد، التهاب و گرفتگی عضلات کمک می‌کند. با این حال توجه داشته باشید که نوشیدن بیش از حد آب باعث دفع املاح مورد نیاز بدن و تشدید علائم می‌شود.
3.ماساژ: ماساژ دادن عضلات و تاندون‌های گردن می‌تواند باعث افزایش گردش خون، کاهش تنش عضلانی و بهبود وضعیت اسپاسم عضلات شود. ماساژ یکی از تکنیک‌های رایجی است که می‌توانید روزانه برای درمان گردن درد ناشی از اسپاسم و گرفتگی عضلانی در منزل انجام دهید.
- قبل از شروع ماساژ، حتما با استفاده از نوک انگشتان عضلات گردن را به آرامی ماساژ دهید تا عضلات گردن آزاد و گرم شوند.
- سپس با ماساژ عمیق و اعمال فشار به عضلات ناحیه گردن تا شانه شروع کنید. دو انگشت شست خود را آهسته و همراه با فشار، از بالای گردن در محلی که عضلات پشت گردن به سر متصل هستند، به سمت شانه‌ها حرکت دهید. سپس این مسیر را از سمت شانه به بالای گردن با حفظ فشار و بدون برداشتن انگشتان ماساژ دهید.
- نوک انگشتان خود را در محلی که عضلات پشت گردن به سر متصل هستند قرار داده و این بار بصورت چرخشی بهمراه اعمال فشار از بالا به سمت پایین گردن و تا شانه‌ها، حرکت کنید.
- انگشتان دو دست را در هم قفل کرده و پشت سر در محل اتصال عضلات گردن به سر قرار دهید. فشار ملایمی اعمال کرده و دست‌ها را به سمت پایین گردن تا شانه‌ها بکشید.
4. استفاده از کیسه آب گرم: روزانه ۳ الی ۴ مرتبه و هر بار به مدت ۱۰ دقیقه از کیسه آب گرم بر روی گردن استفاده کنید. گرما موجب شل شدن عضلات و افزایش خونرسانی می‌شود.
5.انجام حرکات کششی ملایم گردن: مطابق تصویر زیر، به آرامی گردن خود را به سمت جلو، پشت و سپس به طرفین (چپ و راست) خم کنید بطوریکه کشش ملایمی را در عضلات خود حس کنید. حالت کشش گردن را در هر جهت به مدت ۱۵ ثانیه نگهداشته و سپس این روند را برای سمت دیگر تکرار کنید.
6.کرم یا پماد موضعی ضد التهاب و تسکین دهنده درد: کرم‌ها یا پمادهای مسکن بدون نسخه هم می‌توانند به تسکین اسپاسم عضلانی کمک کنند. برخی از پمادهای ضد اسپاسم حاوی لیدوکائین، کافور یا منتول هستند که این موارد به کاهش گرفتگی و سفتی عضلات کمک می‌کنند.
7.فیزیوتراپی: فیزیوتراپیست با ارائه تمرین درمانی، موجب تقویت عضلات و همچنین کاهش سفتی و خشکی عضلات شده و دامنه حرکتی عضلات را نیز افزایش می‌دهد.
اگر اقدامات فوق موجب تسکین نسبی گردن درد و بهبود وضعیت اسپاسم عضلات نشوند، در موارد اسپاسم عضلانی، بسته به صلاحدید پزشک، ممکن است موارد زیر تجویز شود:
- گردنبند طبی برای استفاده در طول روز (برای کوتاه مدت).
- داروی مسکن و شل کننده عضلات.
- تزریق آمپول شل کننده عضلات از قبیل متوکاربامول.
پوسچر بد یا وضعیت نامناسب گردن و ستون فقرات
مواردی نظیر نشستن طولانی مدت در یک وضعیت نامناسب و استفاده بیش از حد از گردن در طول روز (برای مثال خیره شدن مداوم به گوشی) می‌تواند باعث وارد شدن فشار مضاعفی به عضلات و مفاصل گردن شده یا در موارد شدید و به ندرت، منجر به انحراف انحنای طبیعی ستون فقرات شود. در این موارد شخص علاوه بر گردن درد، ممکن است با سر درد و اختلال در عملکرد مفاصل نیز مواجه باشد.
علائم
- در اکثریت موارد، انحراف یا خمیدگی نسبی سر و گردن رو به جلو
- ضعف عضلات گردن
- سفت شدن عضلات گردن
- در موارد شدید که به ندرت رخ می‌دهند، عدم همترازی ستون فقرات در قسمت پشت بدن با ناحیه گردنی
روش تشخیص
انجام تست ایستادن پشت به دیوار پشت به دیوار ایستاده و سر و باسن را به دیوار تکیه دهید، کمر و گردن باید به ترتیب 3 و 5 سانتیمتر از دیوار فاصله داشته باشد. اگر فاصله تفاوت زیادی با این اعداد داشته باشد، احتمالا دچار انحراف یا خمیدگی نسبی سر و گردن رو به جلو شده باشید.
پزشک عمدتا با انجام معاینه فیزیکی (ارزیابی‌های بالینی)، تشخیص می‌دهد که دچار انحراف یا خمیدگی نسبی سر و گردن ناشی از پوسچر بد یا وضعیت نامناسب گردن و ستون فقرات هستید. در برخی موارد بسته به صلاحدید پزشک ممکن است سی تی اسکن (عکسبرداری از گردن و ستون فقرات) نیز انجام شود.
درمان
1.اصلاح وضعیت گردن
- اصلاح وضعیت نشستن و فعالیت در محل کار: اگر بطور مداوم از کامپیوتر استفاده می‌کنید و به صفحه نمایشگری که در ارتفاع کمتری نسبت به چشمان شما قرار گرفته خیره می‌شوید، به احتمال زیاد دچار گردن درد ناشی از وضعیت بد بدنی خواهید شد. برای اصلاح این مورد، مطابق تصویر بالا باید صفحه نمایشگر را تا ارتفاع برابر با چشم‌های خود بالا ببرید، پشتی صندلی خود را ثابت کرده و بصورت ۹۰ درجه، کاملا به پشتی صندلی تکیه دهید بطوریکه حین استفاده از کامپیوتر و نگاه کردن به صفحه نمایشگر، گردن و کمر شما در یک راستای صاف قرار بگیرند تا فشار از ستون فقرات و عضلات گردنی کاهش پیدا کند.
- اصلاح وضعیت خواب و استفاده از بالش طبی: اگر حین خوابیدن، گردن شما در زاویه نامناسبی قرار بگیرد، این وضعیت موجب فشار به ستون فقرات و نهایتا کشش عضلات و گردن درد خواهد شد. برای اصلاح این مورد، مطابق تصویر بالا باید حین خواب، صاف و رو به پشت قرار گرفته و از بالش طبی نرم برای گردن خود استفاده کنید تا در طول خواب عضلات و رباط‌های گردن در موقعیت صحیح خود قرار داشته باشند.
2.حرکات اصلاحی قابل انجام در منزل
- حرکت پرس گردن: کف دست خود را روی پیشانی قرار داده و به سمت عقب فشار دهید، همزمان سعی کنید با گردن متقابلا به کف دست خود فشار وارد کنید تا مانع از عقب رفتن سر و گردن شوید. ۱۰ ثانیه این فشار متقابل را حفظ کرده و ۳ مرتبه این حرکت را تکرار کنید.
- ماساژ ماهیچه جناغی گردن: عضلات جناغی گردن که در تصویر مشخص شده، در هر دو طرف گردن قرار دارند. برای ماساژ این عضلات، با فشار ملایم نوک انگشتان خود این عضله را از بالا به سمت پایین به آرامی ماساژ دهید. بعد از ماساژ دادن و گرم شدن عضلات، می‌توانید حرکت کشیدن گردن به سمت طرفین را انجام دهید.
برای انجام این حرکت، مطابق تصویر، دست چپ خود را روی سمت مخالف سر قرار داده و به آرامی سر را به سمت کتف خود بکشید. ۳۰ ثانیه در این حالت بمانید و سپس این روال را برای سمت دیگر گردن تکرار کنید. روزانه می‌توانید ماساژ عضله جناغی گردن و حرکت کشیدن گردن را ۲ الی ۳ مرتبه تکرار کنید.
3.فیزیوتراپی: فیزیوتراپیست با انجام حرکات اصلاحی پیشرفته‌تر و ارائه برنامه تمرینی و گاها تجهیزات اصلاحی(گردنبند طبی)، می‌تواند به اصلاح وضعیت گردن و ستون فقرات شما کمک کند.
4.جراحی: در موارد بسیار شدید انحراف ستون فقرات گردنی که مشکل با تمرینات فیزیوتراپی و حرکات اصلاحی برطرف نمی‌شود، پزشک بوسیله عمل جراحی می‌تواند مشکل را برطرف کند.
آسیب دیدگی از ناحیه گردن
آسیب دیدگی از ناحیه گردن شامل آسیب دیدگی استخوان، عضلات و رباط‌های گردن در اثر تصادفات یا اتفاقاتی نظیر سقوط از ارتفاع و زمین خوردن و یا برخورد اشیا با سر و گردن می‌شود که شدت این آسیب ممکن است در برخی موارد جزئی و در سایر موارد شدید باشد و طبعاً به مصدومیت جدی منجر شود. بطوریکه اگر در پی آسیب یا ضربه و برخورد شدید، استخوان گردن شکسته شود، ممکن است نخاع نیز آسیب ببیند.
علائم
- درد شدید در ناحیه گردن و سر
- گیجی، مشکلات بینایی
- اختلال در راه رفتن یا حرکت دادن اندام‌ها
- حالت تهوع و استفراغ
روش تشخیص
پزشک با انجام معاینه بالینی و سپس از طریق عکسبرداری با سی تی اسکن یا ام آر آی، شرایط و میزان آسیب را ارزیابی می‌کند.
درمان
اگر آسیب دیدگی جزئی باشد موارد زیر می‌تواند موثر باشد:
1.استراحت: تا حد امکان گردن خود را صاف و بی حرکت نگهدارید و تا چندین روز از حرکت ناگهانی یا چرخش گردن اجتناب کنید.
2.کمپرس سرد و گرم: روزانه ۳ الی ۴ مرتبه از کمپرس گرما و سرما هر بار به مدت ۱۰ دقیقه بروی گردن استفاده کنید.
3.فیزیوتراپی: فیزیوتراپیست با انجام آب درمانی، حرکات کششی و تحریک الکتریکی عصب می‌تواند موجب کاهش درد و علائم شود.
اگر آسیب دیدگی شدید باشد اقدامات زیر انجام خواهد شد:
1.درمان دارویی: در موارد آسیب دیدگی و مصدومیت شدید پزشک با تجویز مسکن، تزریق استروئید یا تجویز آتل و گردنبند طبی، شرایط را کنترل می‌کند.
2.جراحی: در برخی موارد، بسته به شدت آسیب وارده ممکن است به انجام عمل جراحی نیاز باشد.
بیماریهای فرسایشی تخریبی مهره‌های گردن و ستون فقرات
۱) آرتروز گردن
به تحلیل رفتگی، تخریب یا فرسایش مفاصل، دیسک‌ها و مهره‌ها در قسمت ستون فقرات گردنی آرتروز گردن گفته می‌شود.
علائم
- احساس درد، خشکی و گرفتگی در عضلات ناحیه گردن به سمت شانه‌ها
- خشکی گردن
- محدودیت دامنه حرکتی گردن
- گزگز ناحیه گردنی
- سرگیجه
روش تشخیص
پزشک با انجام معاینه فیزیکی (ارزیابی حرکت ماهیچه‌ها و استخوان‌ها)، آزمایش رفلکس‌ها، بررسی ضعف عضلانی، آزمایش دامنه حرکتی در ستون فقرات گردنی و انجام تست‌های تصویربرداری (ام آر آی-سی تی اسکن)، مشکل را تشخیص داده و میزان تخریب یا تحلیل رفتگی دیسک را ارزیابی می‌کند.
درمان
- کیسه آب گرم یا کمپرس یخ: روزانه چندین مرتبه و هربار به مدت ۱۰ دقیقه می‌توانید از کیسه آب گرم یا کمپرس یخ تا زمان بهبود علائم بر روی گردن خود استفاده کنید. کمپرس سرد باعث کاهش درد و التهاب شده و گرما نیز موجب شل شدن عضلات و افزایش گردش خون ناحیه می‌شود.
- ماساژ: ماساژ دادن ملایم گردن نیز می‌تواند به آرامش عضلات و بهبود گردش خون کمک کند.
- طب سوزنی: پزشک با قرار دادن سوزن‌های ظریفی در ناحیه گردنی و ستون فقرات موجب تحریک بافت‌های عصبی، مسدودسازی سیگنال‌های درد، تحریک عضلات و تحریک تولید اندورفین و اکسی‌توسین می‌شود که به عنوان مسکن طبیعی عمل کرده و می‌تواند علائم ناشی از آرتروز گردن را کاهش دهد.
- فیزیوتراپی: فیزیوتراپی با تمرینات ورزشی مخصوص موجب تقویت عضلات گردن و افزایش انعطاف‌پذیری عضلات می‌شود که این موارد به کاهش درد و برطرف شدن علائم آرتروز گردن کمک می‌کنند.
- کایروپراکتیک یا درمان دستی: تکنیک‌های حوزه درمان دستی به تنظیم ستون فقرات و برداشتن فشار از روی عصب کمک می‌کنند که این موارد نهایتا می‌توانند موجب کاهش التهاب و درد گردن شوند.
- دارو درمانی: در صورت شدید بودن مشکل و عدم نتیجه بخشی موارد فوق پزشک در ابتدا با تجویز دارو، لیزر درمانی، تزریق به فضای اپیدورال یا اوزون تراپی نسبت به درمان مشکل اقدام می‌کند.
- جراحی: در صورتی که تمامی موارد فوق نتیجه بخش نباشند، ممکن است جراحی فیوژن یا لامینکتومی انجام شود.
۲) فتق دیسک گردن
به آسیب دیدگی، بیرون زدگی یا پارگی دیسک‌های بین مهره‌های گردن، فتق دیسک گردن گفته می‌شود.
علائم
- گردن درد همراه با بی حسی و ضعف در اندام فوقانی
- عدم توانایی در حفظ تعادل
- از دست دادن هماهنگی عصب و عضله در دست یا پاها
- تحلیل روی عضلات
روش تشخیص
پزشک در ابتدا با انجام معاینه فیزیکی مشکل را ارزیابی کرده و سپس ممکن است اسکن ام آر آی، تصویربرداری میلوگرام یا الکترومیوگرافی را تجویز کند.
درمان
- فیزیوتراپی: فیزیوتراپی جهت درمان دیسک گردن بسته به شرایط شما می‌تواند شامل ورزش و انجام حرکات کششی، تراکشن یا کشش ستون فقرات گردن، طب سوزنی، ماساژ درمانی یا استفاده از تجهیزاتی نظیر اولتراسوند تراپی، لیزر درمانی، الکتروتراپی یا مگنت تراپی باشد.
- دارو درمانی: در صورت تداوم مشکل پزشک متخصص بسته به صلاحدید خود ممکن است داروهای ضد التهاب و شل کننده عضلات را تجویز کرده یا از تزریق کورتیزون یا استروئید برای درمان و تسکین درد استفاده کند. در برخی موارد شدید دیسک گردن و در صورتی که درمان‌های محافظه کارانه فوق موثر نباشند، عمل جراحی دیسککتومی گردن، لامینوتومی یا لامینکتومی گردنی ممکن است انجام شود.
گردن درد عصبی (گردن درد ناشی از استرس و اضطراب)
تنش‌های روحی، مشکلات عصبی، استرس و اضطراب، از جمله مواردی هستند که می‌توانند موجب تحریک ریشه‌های اعصاب نخاعی و سفت شدن عضلات گردن شده و نهایتا منجر به ایجاد گردن درد شوند.
علائم
- گردن درد همراه با بی حسی یا احساس ضعف در اندام فوقانی
- درد مداوم یا شدید در گردن و شانه‌ها
- درد ناحیه پشت سر
- احساس فشار شدید روی مهره برجسته پشت گردن
- احساس درد و خستگی در ناحیه شانه‌ها
- سرگیجه
روش تشخیص
اگر چنانچه بلافاصله بعد از تجربه مسائل و مشکلات عصبی یا در پی داشتن استرس و اضطراب، دچار گردن دردی شوید که بی حسی یا احساس ضعف در اندام فوقانی بدن را هم در پی داشته باشد، احتمالا دچار گردن درد عصبی باشید.
بررسی سوابق پزشکی و معاینه فیزیکی از جمله اولین اقدامات برای تشخیص گردن درد عصبی خواهد بود و ممکن است برای انجام آزمایشاتی نظیر سی تی اسکن، دیسکوگرافی، مطالعات هدایت عصبی، عکسبرداری با اشعه ایکس و الکترومیوگرافی، پزشک شما را به متخصص مغز و اعصاب نیز ارجاع دهد.
درمان
1.کاهش استرس: می‌توانید اقدامات انفرادی برای کاهش استرس عصبی شامل تمرینات کششی گردن، مدیتیشن، ماساژ و یوگا را انجام دهید. از هرگونه عوامل روحی تنش زا دوری کنید. ورزش کردن نیز به کنترل استرس و اضطراب کمک می‌کند.
2.انجام حرکت لمس سینه با چانه:
مطابق تصویر زیر، سرتان را خم کنید تا چانه شما قفسه سینه را لمس کند. ۵ ثانیه در این حالت بمانید و سپس به حالت اولیه برگردید. این حرکت را روزانه ۵ مرتبه انجام دهید.
3.کمپرس آب سرد: روزانه ۳ مرتبه و هربار به مدت ۱۰ دقیقه کمپرس آب سرد را روی گردن خود قرار دهید. کمپرس سرد موجب کاهش گردش خون و بی حسی مقطعی عصب ناحیه می‌شود.
4.فیزیوتراپی: فیزیوتراپیست با ماساژ و تمرینات درگیر کننده عضلات، می‌تواند باعث کاهش تحریک شدگی عصب و سفتی عضلات گردن شود.
5.درمان دارویی: در موارد بحرانی و شدید پزشک با تجویز دارو می‌تواند به رفع مشکل کمک کند. در برخی موارد، درمان نیازمند تزریق استروئید اپیدورال گردنی به ریشه عصب مورد نظر خواهد بود.
6.جراحی: در موارد بسیار نادر که پاسخی به درمان دارویی نمی‌دهند، عمل جراحی فیوژن ممکن است طبق صلاحدید پزشک متخصص انجام شود.
بیماریهای نادر ایجاد کننده گردن درد
موارد زیر که بسیار به ندرت رخ می‌دهند نیز می‌توانند منجر به ایجاد گردن درد شوند:
| علل ایجاد گردن درد | علائم |
|---|---|
گرفتگی عضلات در دست‌ها و انگشتان، احساس ضعف در دست‌ها، بی حسی، گزگز انگشتان دست، درد سوزشی یا دردی تیر کشنده که از گردن شروع شده و به سمت پایین بدن می‌رود | |
رماتیسم مفصلی یا آرتریت روماتوئید | خشکی، درد و تورم مفاصل، کاهش دامنه حرکتی، بی حسی و گزگز، خستگی مفرط صبح هنگام فرد
|
پوکی استخوان یا اُستئوپروز | درد در استخوان‌های بدن بویژه پا، لگن، گردن و کمر، کاهش استحکام استخوان‌ها و مستعد شکستگی شدن استخوان، کمر درد شدید و مداوم، خمیدگی پشت، پیدایش قوز، کاهش تدریجی قد
|
مننژیت | گرفتگی عضلات گردن، سردرد مداوم، حالت تهوع، استفراغ، حساسیت به نور، تب |
ناهنجاری‌های مادرزادی مهره‌های گردنی و کجی گردن | کج بودن مادرزادی مهره‌های گردنی و کجی گردن به یک سمت، محدودیت حرکتی گردن، برآمدگی کوچک شبیه به تومور در عضله گردن
|
سرطان | وجود توده در گردن، تغییر صدا، اختلال در تنفس، فک درد، تب، خستگی مفرط، کاهش وزن ناگهانی |
سندرم فیبرومیالژیا یا دردهای عصبی عضلانی | درد و سفتی شدید در سراسر بدن، خستگی شدید، افسردگی و اضطراب، مشکل خواب، مشکل در تمرکز، سردردهای میگرنی، سوزن سوزن شدن و بی حسی دست و پاها
|
سندرم استینگر | احساس شوک سوزشی یا الکتریکی در ناحیه، شوک انتشاری، بی حسی و ضعف در بازو بلافاصله بعد از آسیب، گرم شدن ناحیه پس از برخورد، ضعف در ناحیه بلافاصله بعد از آسیب
|
این عوامل که به ندرت (در کمتر از ۱۰٪ موارد) از علل ایجاد کننده گردن درد هستند، برای تشخیص و درمان نیازمند مراجعه به پزشک و ارجاع به متخصص می‌باشند. در چنین مواردی، فیزیوتراپی یا سایر درمان‌های خانگی مطلقا نمی‌تواند راه حل قطعی باشند و برای درمان، مداخله فوری پزشکی و گاها در برخی موارد عمل جراحی نیاز خواهد بود.
علائم خطرناکی که در صورت بروز باید حتما به پزشک مراجعه کرد
در صورت مداوم بودن گردن درد به مدت بیش از یک هفته و همچنین داشتن علائم زیر در کنار گردن درد، برای تشخیص مشکل و درمان بموقع حتما باید به پزشک مراجعه کنید:
- حس وجود توده در گردن
- تب
- سردرد و سرگیجه
- حالت تهوع
- استفراغ
- اختلال در بلع یا تنفس
- ضعف و بی حسی
- گزگز ناحیه
- انتشار درد از گردن و شانه به سمت دست یا پاها
- عدم توانایی در حرکت دادن دست‌ها
- اختلال در عملکرد مثانه یا روده
علائم ذکر شده می‌توانند نشان دهنده وجود بیماری مزمن یا آسیب خطرناکی باشند که نیاز به مداخله و درمان پزشکی بموقع دارند. از طرفی، علائم فوق می‌توانند نشان دهنده علل نادر یا کمتر شایع ایجاد کننده گردن درد باشند.
راهکارهای پیشگیری از بروز گردن درد
برای پیشگیری از گردن درد یا اجتناب از تشدید وضعیت می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:
- زمانی که در محل کار خود پشت میز هستید، همواره سعی کنید با حفظ وضعیت بدنی مناسب و با استفاده از صندلی استاندارد، گردن خود را در راستای ستون فقرات نگهدارید.
- برای خواب از بالش طبی نرم استفاده کنید.
- برای حفظ انعطاف پذیری مفاصل و عضلات، ورزش و تحرک منظم داشته باشید.
- حین استفاده از تلفن همراه یا تماشای تلویزیون، از خم کردن گردن به مدت طولانی اجتناب کنید.
- سعی کنید با تمرین تکنیک تنفس عمیق، یوگا یا مدیتیشن، میزان استرس و تنش عصبی روزانه خود را کاهش دهید.
- حین ورزش کردن یا انجام سایر فعالیت‌های جسمانی که احتمال بروز حادثه دارند، از تجهیزات ایمنی مناسب استفاده کنید.
پرسش‌های متداول
چه عوامل یا فعالیت‌هایی باعث تشدید گردن درد می‌شوند؟
عدم رعایت وضعیت مناسب بدن و ستون فقرات، قرارگیری نامناسب گردن حین خواب، خم کردن گردن به مدت طولانی، نشستن‌های طولانی مدت، حمل اجسام سنگین و بی تحرکی طولانی مدت، همگی از جمله مواردی هستند که در صورت داشتن گردن درد می‌توانند باعث تشدید و بدتر شدن وضعیت شما شوند.
آیا استفاده مداوم از گردنبند طبی برای گردن درد توصیه می‌شود؟
بریس گردن یا گردنبند طبی را فقط باید تحت تجویز پزشک استفاده کنید چرا که در صورت استفاده طولانی مدت و بدون نظارت پزشک، می‌تواند باعث تضعیف عضلات گردن شود.
آیا میتوان در کنار انجام سایر روشهای درمانی از داروهای مسکن نیز برای تسکین گردن درد استفاده کرد؟
مصرف خودسرانه هر نوع دارویی ممکن است عوارضی در پی داشته باشد. به همین دلیل سعی کنید تا حد امکان، دارویی خارج از برنامه درمانی تعیین شده توسط پزشک مصرف نکنید.
آیا ممکن است گردن درد بعد از درمان مجددا عود کند؟
بله، حتی پس از درمان موفق نیز در برخی موارد ممکن است گردن درد عود کند. به همین دلیل رعایت توصیه‌های پزشک در کنار حفظ پوسچر و وضعیت بدنی مناسب، ورزش منظم و رعایت ارگونومی مناسب بدن حین فعالیت برای کاهش خطر عود گردن درد بسیار حائز اهمیت هستند.
آیا رژیم غذایی و نوع تغذیه می‌تواند در تسکین گردن درد موثر باشد؟
بله، داشتن رژیم غذایی متعادل حاوی ویتامین‌ها و مواد معدنی کافی می‌تواند سلامتی کلی سیستم اسکلتی عضلانی بدن از جمله گردن را بهبود ببخشد.
چگونه میتوان از بروز گردن درد جلوگیری کرد؟
با اینکه نمی‌توان بطور کامل از برخی علل ایجاد کننده گردن درد جلوگیری کرد اما حفظ پوسچر و وضعیت بدنی مناسب، عدم استفاده بیش از حد از تلفن همراه و حفظ وضعیت صحیح گردن حین خواب، از جمله اقداماتی هستند که می‌توانند برای کاهش احتمال ابتلا به گردن درد موثر باشند.
آیا گردن درد می‌تواند نشانه‌ای از حمله قلبی باشد؟
با اینکه عمدتا گردن درد ناشی از علل متداول بوده و در اکثریت موارد مشکل فرد جدی نیست، اما در صورتی که گردن درد با علائمی نظیر خستگی شدید، تنگی نفس، تعریق ناگهانی یا بیش از حد، درد یا فشار قفسه سینه همراه باشد، ممکن است نشان دهنده بروز حمله قلبی باشد.
بهترین روش درمان برای گردن درد در بارداری چیست؟
برای گردن درد در بارداری، موثرترین روش و راه حل مراجعه به متخصص فیزیوتراپی است که با انجام اقدامات درمانی و تمرینی موجب کاهش سفتی مفاصل و افزایش انعطاف پذیری عضلات و تاندون‌ها شده و این عوامل می‌توانند موجب تسکین گردن درد ناشی از بارداری شوند.
در چه مواردی عمل جراحی برای گردن درد ضروری خواهد بود؟
بطور کلی جراحی آخرین گزینه درمانی بوده و تنها در مواردی که گردن درد با روشهای درمان محتاطانه رفع نشده، علائم در حال گسترش به دست یا پاها باشند و فرد دچار عدم تعادل و ناتوانی حرکتی شده باشد، ممکن است طبق صلاحدید پزشک، انجام عمل جراحی الزامی باشد.
در صورت تشخیص فتق دیسک به عنوان علت گردن درد، آیا جراحی الزامی است؟
خیر، در تمامی موارد فتق دیسک هم جراحی الزامی نبوده و پزشک متخصص برنامه مراقبتی را با فیزیوتراپی تخصصی ستون فقرات برای کنترل شرایط آغاز می‌کند. در کنار این موارد داروهایی برای کنترل درد، التهاب و اسپاسم عضلانی نیز تجویز می‌شود.
آیا در مواردی که علل نادر منشأ گردن درد هستند، جراحی تنها راه درمان خواهد بود؟
تنها در مواردی که روشهای محافظه‌کارانه موثر نباشند و باعث تسکین علائم نشوند یا در مواردی مانند فتق دیسک یا تنگی ستون فقرات که نیاز به مداخله جراحی باشد، عمل جراحی به عنوان آخرین گزینه درمانی مطرح می‌شود. از این رو، جراحی همیشه ضروری نبوده و معمولا در ابتدا روشهای غیر تهاجمی برای درمان مشکل بررسی می‌شوند.
بهبودی بعد از جراحی گردن چقدر زمان می‌برد؟
مدت زمان بهبودی به نوع عمل جراحی انجام شده بستگی خواهد داشت. بطور کلی، مدت زمان بهبودی کامل در هر مورد متغیر بوده و عموما بین ۲ الی ۶ هفته زمان باید در نظر گرفته شود.
آیا گردن درد می‌تواند باعث سرگیجه شود؟
بله، در برخی موارد نادر آسیب دیدگی مفاصل یا عضلات گردن، ممکن است تغییر در وضعیت عصب منجر به ایجاد سرگیجه شود. توجه داشته باشید که همراه بودن سرگیجه با گردن درد می‌تواند از نشانه‌های خطرناک باشد و به همین دلیل باید تحت نظر پزشک بررسی شود.
آیا سیگار کشیدن ارتباطی با افزایش احتمال بروز گردن درد دارد؟
بله، سیگار کشیدن باعث تنگی عروق و در نتیجه عدم خونرسانی طبیعی به دیسک‌های ستون فقرات شده و این عامل روند تخریب دیسک را تسریع می‌کند. از طرف دیگر بدلیل سلامتی کلی بدن، بطور کلی درمان هر نوع مشکل در افراد غیر سیگاری موثرتر و موفق‌تر از افراد سیگاری خواهد بود.
گردن درد در کودکان چه دلایلی می‌تواند داشته باشد؟
گردن درد در کودکان نیز عمدتا بدلیل اسپاسم عضلانی یا پوسچر نامناسب رخ می‌دهد. عدم خم کردن طولانی مدت گردن حین بازی، حفظ وضعیت مناسب گردن حین خواب و عدم استفاده بیش از حد از تلفن همراه عموما از جمله اقداماتی هستند که می‌توانند مشکل گردن درد را در کودکان برطرف کنند.
