علائم دیسک گردن و درمان‌های موثر آن را بشناسید

بیرون‌زدگی دیسک گردن یا دیسک گردن به عارضه‌ای گفته می‌شود که طی آن صفحات دیسک بین‌مهره‌های گردن دچار آسیب و پارگی شده و به اعصاب مجاور آن فشار وارد می‌کند. فشار ناشی از بیرون‌زدگی دیسک گردن می‌تواند علائمی مانند: درد شدید گردن، درد بازو، ساعد و انگشتان، سردرد و گرفتگی عضلات ایجاد کند که برای بررسی آن باید حتما به پزشک مراجعه کنید تا آزمایش‌های لازم انجام شوند. بیرون‌زدگی دیسک گردن عموما به علت فشار به مهره ها بوجود می‌آید و برای درمان آن ابتدا از روش‌های درمانی کم‌تهاجمی، دارو درمانی، فیزیوتراپی و تزریق‌های اپیدروال استفاده می‌شود. خوشبختانه، اکثریت افرادی که به بیرون‌زدگی دیسک مبتلا می‌شوند، با روش‌های درمانی کم‌تهاجم بهبود پیدا می‌کنند و تنها درصد کمی نیاز به جراحی خواهند داشت بنابراین جای نگرانی نیست و بدانید که موثرترین گام این است که با مشاهده علائم در اولین زمان برای درمان اقدام کنید.

دیسک گردن چیست؟

بیرون‌زدگی دیسک گردن (برآمدگی دیسک یا فتق دیسک) یکی از مشکلات شایعی است که در ستون فقرات در ناحیه گردن رخ می‌دهد و باعث بروز درد و ناراحتی در گردن و دست‌ها می‌گردد.  دیسک بیرون زده گردن، ممکن است باعث وارد شدن فشار بر روی نخاع، عصب خروجی از ستون فقرات و یا هر دوی آن‌ها به صورت همزمان شود.

به هفت مهره بالایی در ستون فقرات، مهره‌های گردنی گفته می‌شود و معمولاً بین مهره‌های C5-C6 و C6-C7، فتق و بیرون‌زدگی دیسک رخ می‌دهد؛ این مهره‌ها بیشترین مقدار وزن سر و گردن را تحمل می‌کنند. همچنین اعصاب مربوط به قسمت بالاتنه و دست‌ها و بازوها در این ناحیه قرار دارند، در نتیجه، هنگامی که دیسک گردنی بیرون می‌زند، ممکن است باعث بروز درد، احساس بی‌حسی و یا ضعف در این نواحی گردد.

علائم دیسک گردن

بیرون‌زدگی دیسک گردن، علائم متغیری از خفیف گرفته تا شدید را ایجاد می‌نماید و این علائم، معمولا با حرکت کردن گردن و یا قرار گرفتن آن در موقعیت‌های خاصی، شدیدتر می‌شود. انجام فعالیت‌های روزمره زندگی، برای افراد مبتلا به فتق دیسک گردن بسیار دشوار می‌شود و این عارضه، تأثیرات منفی زیادی بر کیفیت زندگی بیماران می‌گذارد.

علائم متداول دیسک گردن عبارتند از:

• گردن درد: یکی از شایع‌ترین شکایات بیماران مبتلا به بیرون‌زدگی دیسک گردن، گردن درد شدید و ناگهانی است که ممکن است با سفتی گردن همراه باشد و یا نباشد، و این درد، معمولا خود‌به‌خود و بعد از گذشت یک هفته به طور کامل برطرف می‌شود و پس از مدتی، این درد، به ناحیه کتف‌، شانه، بازو و یا انگشتان دست سرایت می‌کند. معمولا گردن درد، در بیماران مبتلا به فتق دیسک گردن، مستقیما” ناشی از بیرون‌زدگی دیسک نیست، بلکه به دلیل گرفتگی عضلات پشت ایجاد می‌گردد.
• درد کتف، شانه و بازو: بیرون‌زدگی دیسک گردن، معمولا باعث بروز دردی می‌گردد که به سمت شانه و بازو و گاهی اوقات به انگشتان نیز کشیده می‌شود، البته این درد، فقط در یکی از دست‌ها احساس می‌شود. گاهی اوقات این درد تابش کننده، پس از یک دوره کوتاه گردن درد شدید و ناگهانی و یا سفت شدن گردن بروز می‌نماید.
• بی‌حسی و گزگز: علاوه بر احساس درد در بازو، فتق دیسک گردن می‌تواند باعث کاهش قدرت در شانه، بازو یا انگشتان شده و اختلالات حسی مانند سوزن سوزن شدن، احساس سوزش و یا حتی اختلالات شنوایی را ایجاد نماید. اگر بیرون‌زدگی و فتق دیسک بسیار شدید باشد ممکن است درد و ناراحتی‌های ناشی از آن، به پاها نیز سرایت کرده و باعث بروز مشکلاتی در راه رفتن کند.
• سردرد: سردردهای سرویکوژنیک، سردردهایی هستند که در اثر مشکلات ستون فقرات در ناحیه گردن، مانند بیرون زدگی و یا پارگی دیسک‌های ناحیه گردنی و یا آرتروز مفاصل فاست ایجاد می‌شوند. این نوع سردردها، معمولاً باعث احساس درد در پشت سر می‌شوند که ممکن است به قسمت بالای جمجمه، پیشانی و یا شقیقه نیز گسترش یابد. همچنین ممکن است باعث احساس درد یا ناراحتی در پشت چشم گردد.
• رادیکولوپاتی (درد‌های ناشی از مهره‌های گردنی): رادیکولوپاتی گردنی، به دردهای ناشی از فشرده شدن عصب گردن گفته می‌شود و زمانی اتفاق می‌افتد که یک عصب، در ناحیه‌ای که از نخاع منشعب می‌شود، در مهره‌های گردنی، تحت فشار قرار گیرد و تحریک شود. فشرده شدن عصب در این ناحیه، باعث دردی در ناحیه گردن می‌شود که به شانه، بازو و انگشتان نیز سرایت می‌کند. رادیکولوپاتی گردنی، باعث تحریک مداوم عصب شده و می‌تواند زندگی بیمار را تحت تاثیر قرار دهد و باعث بی‌خوابی و احساس سوزن سوزن شدن در بازو و یا دست گردد. اگر این عارضه شدیدتر شود، ممکن است باعث بروز ضعف و از دست دادن حس در اندام‌های مربوطه نیز بشود.
• ضعف عضلانی: احساس ضعف در عضله دوسر بازو، سه سر بازو و مچ دست در هنگام انجام کارهای ساده
• از دست دادن هماهنگی: اگر خود نخاع، توسط فتق دیسک گردن، تحت فشار قرار گیرد و یا ملتهب شود، ممکن است باعث بروز مشکلاتی در راه رفتن و یا هماهنگی پاها شود و یا کنترل مثانه یا روده را دچار اختلال نماید. برای جلوگیری از بدتر شدن و یا دائمی‌شدن این نوع آسیب‌های عصبی، بیمار نیاز به دریافت مراقبت‌های فوری پزشکی دارد.
• اسپاسم عضلانی: گاهی، بیرون زدگی دیسک گردن ممکن است باعث اسپاسم عضلانی شود (سفت شدن غیرقابل کنترل عضلات).
• میلوپاتی: اگر نخاع در ناحیه گردن تحت فشار قرار گیرد، به آن میلوپاتی گفته می شود، در این حالت، گام برداشتن و یا توانایی راه رفتن بیمار دچار اختلال می‌گردد. همچنین، کنترل عضلات اسفنکتر، ممکن است از دست بیمار خارج شود و یا احتمال دارد که بیمار، حس بازوها و پاهای خود را از دست بدهد؛ البته این علائم بیشتر در بیماران سالمند دیده می‌شود.
• احساس گیجی و سرگیجه (منبع).

علائم دیسک گردن بر اساس محل بیرون‌زدگی دیسک

چگونگی و میزان درد بیمار، رابطه مستقیم با ناحیه‌ای از ستون فقرات دارد که بیرون زدگی دیسک، در آن رخ داده است. در ادامه مطلب، شایع‌ترین انواع فتق دیسک گردن و علائمی را که ممکن است ایجاد نماید، بر اساس مهره‌های ستون فقرات گردنی که تحت تاثیر قرار گرفته‌اند، شرح داده شده است.

مهره‌هایی که بیرون‌زدگی دیسک بیشتر در آن‌ها رخ می‌دهد عبارتند از مهره‌های: C4/5، C5/6 و C6/7.

• فتق دیسک گردنی C4-C5: در این فتق، هسته پالپوزوس که در داخل دیسک بین مهره‌ای قرار دارد پاره می‌شود و از پوشش اطراف خود بیرون می زند و  می‌تواند منجر به درد شانه و ضعف در عضله دلتوئید در بالای بازو شود. در این نوع فتق، بیمار معمولا احساس بی حسی یا گزگز نمی‌‌کند.
• فتق دیسک گردن C5-C6: این یکی از شایع‌ترین فتق‌های مهره‌های گردن است. علائم بیرون‌زدگی دیسک در این مهره‌ها، شامل احساس ضعف در عضلات دوسر بازو و عضلات مچ دست می‌‌باشد. همچنین، بیمار ممکن است درد، بی‌حسی و گزگزی که به انگشت شست کشیده می‌شود نیز احساس نماید.
• فتق دیسک گردنیC6-C7: در این نوع فتق، بیمار دچار ضعف در عضلات سه سر بازو و عضلات پشت بازو که تا ساعد امتداد می‌یابند شده و همچنین، این ضعف ممکن است به عضلات بازکننده انگشتان دست و همچنین بی‌حسی و درد در انگشت شاره و انگشت حلقه نیز سرایت کند. در کنار فتق دیسک در مهره‌های C5-C6، فتق در مهره‌هایC6-C7 نیز از متداول‌ترین مکان‌ها برای بیرون زدگی دیسک است.
• C7-C8 و T1: این مهره‌ها در قسمت پایین گردن قرار دارند و دقیقاً در همین ناحیه است که ستون فقرات گردنی به ستون‌فقرات فوقانی یا سینه‌ای وصل می‌شود. اگر در این ناحیه فتق دیسک رخ دهد، ممکن است باعث از دست دادن قدرت گرفتن شود و در نتیجه، گرفتن اشیاء با دست برای بیمار مشکل می‌شود. بعلاوه، ممکن است بیمار احساس بی‌حسی، سوزن سوزن شدن و درد داشته باشد که از بازو تا ناحیه انگشت کوچک کشیده می‌شود.

علائم شدید دیسک گردن

علائم شدید دیسک گردن، آن دسته نشانه‌هایی هستند که به شما هشدار می‌دهند تا هر چه سریع‌تر به پزشک مراجعه نمایید و بررسی‌های لازم را انجام دهید:

• درد شدید: دردی بسیار شدید که گردن، بازو، دست و حتی بخشی از سینه و پشت را نیز در برگیرد
• فلج و بی‌حسی در دست‌ها و حتی پاها
• از دست دادن کنترل ادرار و مدفوع
• ضعف بسیار شدید عضلانی
• اختلال در تعادل و حرکت
• اسپاسم عضلانی دردناک ناحیه گردن
• اختلال در بلع و تنفس

به خاطر داشته باشید که در صورت مشاهده هر یک از علائم فوق حتما به پزشک مراجعه نمایید زیرا نادیده گفتن علائم دیسک گردن، علاوه بر مختل نمودن زندگی، ضررهای جبران ناپذیری برجای خواهد گذاشت.

تشخیص علت بیرون زدگی دیسک گردن

معمولا” پزشک، بیرون‌زدگی دیسک را از طریق بررسی علائم موجود و معاینه فیزیکی تشخیص می‌دهد؛ همچنین ممکن است یک معاینه عصبی برای ارزیابی حس اندام‌ها، عکس‌العمل‌ها و قدرت عضلات شما انجام دهد.

بعضی از تست‌های تشخیصی برای شناسایی علت و محل درد انجام می‌شود که عبارتند از:

• عکس‌برداری اشعه ایکس: برای تعیین محل پارگی دیسک در ستون فقرات گردنی، ممکن است عکس‌برداری با اشعه ایکس انجام شود.
• تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI): MRI، با کمک یک آهنربای پرقدرت که به یک رایانه متصل است ،تصاویر دقیقی از ستون فقرات ایجاد می‌نماید.
• اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT): در سی‌تی‌اسکن از یک پرتو باریک اشعه‌ایکس استفاده می‌شود که در اطراف ناحیه ستون فقرات گردانده می‌شود، سپس یک کامپیوتر داده‌ها را پردازش می‌کند تا یک تصویر سه بعدی و مقطعی ایجاد نماید.
• میلوگرام: میلوگرام، یک عکس اشعه ایکس از ستون‌فقرات است که بعد از تزریق یک رنگ مخصوص به ستون‌فقرات گرفته می‌شود که فشار وارد شده بر روی نخاع و یا مشکلات دیسک یا مهره‌ها را نشان می‌دهد.
• الکترومیوگرافی: الکترومیوگرافی یا مطالعه هدایت عصبی به سمت عضلات، به تشخیص ریشه‌‌های عصبی آسیب دیده کمک می‌کند. این آزمایش برای بیمارانی مورد استفاده قرار می‌گیرد که چند دیسک در ستون فقرات گردنی آنها درگیر شده است و با استفاده از آزمایش تشدید مغناطیسی نمی‌توان تشخیص داد که کدام دیسک باعث بروزعلائمی شده است که بیمار از آن رنج می‌برد.

فتق دیسک را می‌توان به راحتی با استفاده از یکی از این تست‌های تصویربرداری تشخیص داد. پزشک، بعد از تشخیص، انواع روش‌های درمانی را به شما توضیح می‌دهد.

درمان دیسک گردن

 مشکلات ناشی از فتق دیسک گردن، در بسیاری از موارد، پس از چند هفته، خود به خود برطرف می‌شوند. استراحت کردن و مصرف داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن مفید هستند و به تسکین درد شما کمک می‌نمایند. همچنین انجام تمرینات کششی فیزیوتراپی، ماساژ درمانی و استفاده از یخ و گرما ممکن است برای تسکین درد شما توصیه شود. اگر انجام این روش‌های درمانی، علائم ناشی از بیرون زدگی دیسک گردن را برطرف نکرد و شدت این علائم منجر به تغییر عملکرد و یا از دست دادن کارآیی اندام‌ها شد، ممکن است بیمار نیاز به جراحی فتق دیسک داشته باشد.

درمان‌های اولیه

برای بیماران مبتلا به بیرون زدگی دیسک که به گردن دردی دچار شده‌اند که به بازو نیز سرایت می‌کند، نیاز و یا لزومی به استراحت طولانی مدت در رختخواب نیست؛ تنها یک یا دو روز استراحت کردن در رختخواب کافی است و بیشتر از آن توصیه نمی‌شود.

در مواردی که پارگی دیسک گردن حاد باشد، مثلا بعد از حوادث، ممکن است که سرما و گرما درمانی در کاهش درد و تورم بسیار سودمند باشد؛ البته  معمولا توصیه می‌شود که این درمان‌ها، در دو روز اول، بلافاصله بعد از آسیب رسیدن به گردن انجام شود. پس از گذشت ۴۸ ساعت از حادثه، می‌توان گرمادرمانی را اعمال کرد، زیرا گرما باعث افزایش گردش خون می‌گردد و با گرم کردن بافت‌های نرم، آن‌ها را تسکین می‌دهد.

دارودرمانی

می‌توان برای کاهش التهاب، یک داروی ضد التهابی مصرف نمود و برای برطرف کردن اسپاسم عضلانی، از یک شل کننده عضلانی استفاده کرد و برای تسکین درد حاد، از یک داروی مسکن در مدت کوتاه استفاده نمود.
می‌توانید درد‌های خفیف تا متوسط را با مصرف داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) درمان کنید. این داروها هم تورم را کاهش می‌دهند و هم درد را کم می‌کنند. اگر درد شدید باشد ممکن است یک آرام‌بخش قوی‌تر برای شما تجویز شود.

بریس

پوشیدن بریس‌های مخصوص فتق دیسک گردن، بهترین کاری است که می‌توان برای بهبود فتق دیسک گردن انجام داد، زیرا ثابت شده است که بریس‌های گردنی، در تثبیت ستون فقرات و محافظت از مهره‌های آسیب دیده بسیار مفید هستند، بنابراین در صورت استفاده صحیح و مداوم، درد گردن را تسکین داده و التهاب را کاهش می‌دهند.

فیزیوتراپی

هدف از انجام فیزیوتراپی، کمک به بیمار در بازیابی عملکرد کامل اندام‌ها در اسرع وقت و جلوگیری از آسیب مجدد می‌باشد. متخصصین طب فیزیکی، روش‌های صحیح حفظ وضعیت بدنی، بلند کردن اجسام و راه رفتن را به بیمار آموزش می‌دهند و برای تقویت و کشش عضلات گردن، شانه و بازو به بیمار کمک خواهند کرد. همچنین بیماران را به انجام تمرینات کششی و افزایش انعطاف‌پذیری ستون فقرات و بازوها تشویق می‌نمایند. ورزش کردن و انجام تمرینات تقویتی، درمسیر درمان شما نقش کلیدی ایفا می‌کنند و باید بخشی از برنامه مادام العمر زندگی شما بشوند.

ماساژ و جا انداختن گردن با درمان دستی

استفاده از تکنیک‌های درمان دستی همراه با ورزش درمانی در افزایش عملکرد و دامنه حرکتی فعال AROM)،  بر روی کاهش درد و رفع ناتوانی اندام‌ها تمرکز دارد.

در کنار درمان دستی، استفاده از ماساژ و تکنیک‌های جا انداختن نیز می‌تواند در کاهش درد و بهبود بیماران موثر باشد البته به خاطر داشته باشید که این موارد تنها توسط متخصص طب فیزیکی انجام می‌شود، زیرا در غیر این صورت ممکن است مشکلات جبران ناپذیری برای فرد ایجاد شود.(منبع)

لیزردرمانی

لیزر درمانی با قدرت کم (LLLT) یکی از روش‌های درمانی بدون نیاز به دارو و غیر‌تهاجمی است که درآن از انرژی لیزر برای ترمیم بهتر و سریع‌تر بافت‌ها استفاده می‌شود و با کمک نوری که ساطع می‌نماید، تغییرات سلولی را برای ترویج بهبودی ایجاد می‌نماید.

 علاوه بر این، لیزردرمانی، باعث کاهش التهاب شده و جریان خون را در ناحیه آسیب دیده افزایش می‌دهد که همین امر، باعث کاهش درد و تسریع در بهبود بافت‌ها می‌گردد. این یک روش درمانی موثر، بی‌خطر و بدون درد برای بیماران مبتلا به فتق دیسک گردن است که ناحیه آسیب دیده دیسک گردن را با انرژی لیزر کم قدرت هدف قرار داده و درمان می‌نماید.

تحریک الکتریکی

روش درمانی تحریک الکتریکی از راه پوست یا TENS، روشی است که به طور عمده برای کاهش دردهای مزمن به کار برده می‌شود. تحریک الکتریکی، یک روش غیر‌تهاجمی برای مسدود کردن مسیر سیگنال‌های عصبی به مغز و نخاع است که این کار از طریق الکترود‌هایی که بر روی پوست قرار می‌گیرند انجام می‌شود.

 پیام‌های عصبی مربوط به درد، ممکن است آنقدر تغییر داده شوند که باعث تسکین موقت یا حتی طولانی‌مدت درد شوند. درمان تحریک الکتریکی، علاوه بر کنترل درد فتق دیسک گردن، گردش خون موضعی را نیز بهبود می‌بخشد و اسپاسم عضلانی را کاهش داده و یا کاملا برطرف می‌نماید.

شاک‌ویو

شاک‌ویو‌تراپی یک روش درمانی است که بافت اسکار در ناحیه آسیب دیده را از بین می‌برد و باعث بهبود حرکت عضلات و مفاصل می‌شود. افزایش حرکت عضلات و مفاصل، باعث بازگرداندن مواد مغذی به دیسک می‌شود که به نوبه خود به هیدراته شدن مجدد هسته آسیب دیده دیسک کمک می‌کند.

ضربات شاک‌ویو و نیروی وارد شده توسط آن، کمک می‌کند تا تنش عضلات کاهش یابد و منبع فشاری که باعث بیرون‌زدگی دیسک شده است به طور مکانیکی اصلاح شود. البته بهتر است تا این روش نیز در کنار روش‌های دیگر انجام شود تا تاثیرات مثبت خود را بهتر نشان دهد.

تکار‌تراپی

تکارتراپی درمانی است که درآن، جریان الکترومغناطیسی با فرکانس رادیویی درمانی را از بافت‌های آسیب دیده عبور می‌دهند. این کار، انتقال مواد یونی، به ویژه مولکول‌های آب، سدیم، پتاسیم، کلسیم، کلرید را به بافت تسریع می‌کند و یک اثر حرارتی عمیق درمانی را ایجاد می‌کند که جریان خون و عبور مایعات را افزایش می‌دهد، فعالیت‌های متابولیک را بالا برده و تاثیرات مثبتی بر سلول‌های دخیل در پاسخ درمانی و التهابی بدن می‌گذارد. به دلیل این که تکارتراپی، به روند ترمیم بافت‌های اطراف دیسک و مفاصل کمک می‌کند، می‌تواند بعد از چند جلسه، بیرون زدگی دیسک گردن را کاهش دهد.

درمان‌های تزریقی

در صورتی که درمان‌های غیر‌تهاجمی و فیزیوتراپی درد بیمار را کاهش ندهد، درمان‌های تزریق اپیدورال برای کاهش درد و التهاب و تسریع سرعت بهبود بیمار تاثیر چشمگیری خواهند داشت:

• تزریق استروئید: در این درمان، یک داروی استروئید و یک داروی بی‌حس‌کننده را به فضای بین مهره‌های ستون‌فقرات (فضای اپیدورال)، تحت نظارت با فلوروسکوپی اشعه ایکس، تزریق می‌نمایند. این دارو را برای کاهش تورم و التهاب اعصاب، در نزدیکی ناحیه دردناک تزریق می‌کنند و درد بیشتر بیماران، پس از این تزریق، تسکین پیدا می‌کند، البته معمولا اثرات درمانی این تزریق، موقتی است و ممکن است لازم باشد که برای به دست آوردن اثرات درمانی کامل، تزریق‌های مکرری انجام شود. بعد از تزریق استروئید، مدت زمان تسکین درد متفاوت است و می‌تواند هفته‌ها یا سال‌ها طول بکشد. بهتر است این تزریقات همراه با انجام تمرینات فیزیوتراپی و یا برنامه‌های ورزشی در خانه انجام شود.
• اوزون‌درمانی: مخلوط اوزون و اکسیژن که بر روی رباط‌هایی که در اطراف فتق دیسک قرار دارند تزریق می‌شود، بیرون زدگی دیسک را در محل خود نگه می‌دارد و باعث کاهش آن می‌شود. همچنین، اوزون‌درمانی، باعث افزایش جریان خون و اکسیژن رسانی شده و تورم ناحیه آسیب دیده را که موجب افزایش فشار می‌گردد، کم می‌کند. با این وجود، اوزون‌درمانی، در همه انواع بیرون زدگی دیسک گردن موثر نیست، زیرا درمان با اوزون، در فتق‌های خیلی شدید کارآمد نیست و همچنین، در صورت از دست دادن قدرت پاها و دست‌ها، بی‌اختیاری ادرار و یا بروز مشکلات ناتوانی جنسی، اوزون‌درمانی بی فایده است.(منبع)

جراحی

در صورت داشتن درد شدید، فلج شدن و بروز اختلالات ادراری و مدفوع(حبس ادرار، ادرار غیر‌ارادی)، مداخله سریع با روش جراحی مورد نیاز است. انتخاب روش جراحی در صورت وجود درد متوسط و مقاوم به درمان، نسبی است و به میزان زیادی به اندازه درد و رنجی بستگی دارد که  بیمار تحمل می‌کند.

دلیل نسبی انتخاب روش جراحی عبارتند از:

• تسکین پیدا نکردن درد بیمار، با روش‌های محتاطانه و درد و رنج شدید بیمار بعد از ۶ تا ۸ هفته.

دلایل انتخاب قطعی روش جراحی عبارتند از:

• علائم آشکار فلج در بیمار
• وارد شدن فشار قابل توجه به نخاع، به دلیل بیرون زدگی بزرگ دیسک و علائم میلوپاتی در تصویربرداری (وجود یا عدم وجود نقص عصبی).

درمان با ورزش

انجام تمرینات کششی و تقویتی، بر روی آسیب دیدگی دیسک گردن، بسیار موثر است. به دلیل میزان تحرک بالایی که ناحیه گردن دارد، (به طوری که می توانید کارهایی مانند چرخاندن سر و نگاه کردن به بالا را انجام دهید)،  فضای زیادی برای بروزعدم تعادل بافتی وجود دارد و فتق دیسک می‌تواند خیلی زود یک درد مزمن ایجاد نماید و سفتی ناراحت کننده‌ای را در گردن شما ایجاد کند. انجام تمرینات تقویتی و کششی مناسب برای گردن و بالاتنه، با هدف بازگرداندن ظرافت حرکات، تعادل، انعطاف پذیری و قدرت، می‌تواند نتایج فوری به همراه داشته باشد.

سیر درمان و بهبودی بیرون‌زدگی دیسک گردن

بیشتر مشکلاتی که برای دیسک گردن بوجود می‌آید، بدون جراحی درمان می‌شوند و گردن عملکرد طبیعی خود را باز می‌یابد. مدت زمان درمان این مشکلات به شدت علائم بستگی دارد و ممکن است ۴ تا ۱۲ هفته طول بکشد. در موارد حاد بیرون زدگی دیسگ گردن، بهبود قابل توجهی بعد از ۴ تا ۶ ماه درمان، دیده می‌شود و اکثر افراد، بعد از گذشت ۲۴ تا۳۶ ماه از شروع درمان، کاملا بهبود می‌یابند.

 بیماران باید به تمرینات کششی، تقویتی و تثبیت کننده مفاصل و عضلات گردن خود ادامه دهند. آگاهی از وضعیت بدنی، مکانیک بدن و رعایت بایدها و نبایدها برای داشتن گردنی سالم، در دراز مدت ضروری است. منبع

علت ابتلا به دیسک گردن

اگر حرکت و وضعیت گردن، فشار زیادی به دیسک مهره گردن وارد کند، ممکن است به دیسک آسیب وارد شود. فتق دیسک، یکی از دردناک‌ترین آسیب‌هایی که ممکن است رخ دهد. در این آسیب، پارگی در قسمت حلقوی دیسک بین مهره‌ای به حدی است که بخشی از هسته پالپوزوس از مرکز دیسک بیرون می‌زند. ممکن است حلقه در هر جایی از دیسک پاره شده و یا ترک بخورد. اگر دیسک، در کنار کانال نخاعی پاره شود، هسته پالپوس از داخل آن، بیرون می‌زند و ممکن است به اعصاب نخاعی فشار وارد کند.
وارد شدن فشار، بر روی ریشه عصبی، در اثر فتق دیسک، باعث ایجاد درد، بی‌حسی و ضعف در مسیر عصب می‌شود. همچنین شواهد نشان داده است که مواد شیمیایی که از دیسک پاره شده، آزاد می‌شود، ریشه عصبی را تحریک کرده و منجر به بروز بعضی علائم فتق دیسک، به خصوص درد شود.

در افراد بزرگسال، فتق دیسک بیشتر در اوایل میانسالی شایع‌ است و اگر فشار بیش از حدی بر روی یک دیسک بین مهره‌ای سالم وارد شود، این وضعیت ممکن است رخ دهد. برای مثال، می‌تواند در اثر یک تصادف رانندگی باشد که در آن، سر بیمار به شیشه جلو برخورد کرده باشد.

علل شایع دیگر در ایجاد فتق دیسک گردن عبارتند از:

• ساییدگی و پارگی
• وضعیت بدنی ضعیف
• انجام حرکات تکراری
• جراحات یا حوادث
• عوامل ژنتیکی
• چاقی
• تنگی کانال نخاعی
• کم آب شدن دیسک
• بلند کردن اجسام سنگین
• فعالیت‌های بدنی شدید و ورزش بیش از حد

چه عواملی احتمال ابتلا به دیسک گردن را افزایش می‌دهند؟

در اینجا بعضی عوامل خطرزا که احتمال ابتلا به فتق دیسک گردن را افزایش می‌دهند ذکر شده است:

• چاقی
• سن
• سیگار کشیدن
• وضعیت بدنی ضعیف
• بلند کردن نامناسب اجسام
• بلند کردن اجسام سنگین
• ژنتیک
• فعالیت بدنی شدید
• شغل (رانندگی برای مدت طولانی. نشستن برای مدت طولانی)
• تصادفات و جراحات قبلی

روش‌های پیشگیری از ابتلا به دیسک گردن

در بسیاری از موارد دیسک گردن ناشی از فرم نامناسب بدن و استهلاک مهره‌ها و بالا رفتن سن است. با این حال رعایت کرد نکاتی در طول روز هنگام کار، مطالعه و یا رانندگی می‌تواند به پیشگری از ابتلا به دیسک گردن کمک کند. مهمترین نکته این است که همیشه گردن خود را به صورت قائم در مرکزیت ستون فقرات نگه دارید. چند نکته ساده برای پیشگیری از دیسک گردن شامل این موارد است:

• فرم مناسب بدن را حفظ کنید: هنگام نشستن و ایستادن اطمینان حاصل کنید که شانه هایتان صاف و در امتداد پهلو ها قرار داشته باشند و گوش هایتان بر شانه ها قائم باشند. هنگم استفاده از موبایل، تبلت و سایر صفحات نمایش کوچک، سر خود را بالا بگیرید و صفحه نمایش را روبروی خود نگه دارید. هیچوقت از بالا به صفحه نمایش موبایل یا لپتاپ نگاه نکنید.
• استراحت کنید: اگر معمولا فواصل زیادی را رانندگی می‌کنید یا به مدت طولانی با کامپیوتر کار می‌کنید، سعی کنید هر یک یا دو ساعت بایستید، کمی راه بروید و گردن و شانه‌هایتان را نرمش دهید.
• میز و صندلی و کامپیوتر خود را تنظیم کنید: اگر برای کار پشت میز می‌نشینید، آن را طوری تنظیم کید که مانیتور دقیقا روبروی چشمانتان قرار بگیرد. صندلی خود را طوری تنظیم کنید که زانو ها کمی پایین‌تر از پهلو‌ها قرار بگیرد و آرنج خود را روی دسته‌های صندلی قرار دهید.
• سیگار نکشید: سیگار کشدن علاوه بر اثرات زیان بار بر تمامی دستگاه‌های بدن، باعث خشکی دیسک میان مهره‌ها می‌شود و احتمال ابتلا به بیرون زدگی دیسک گردن را افزایش می‌دهد.
• کوله پشتی سنگین روی شانه ها خود نندازید: این کار به مهره‌های گردن فشار وارد می‌کند.
• حالت خوابیدن خود را اصلاح کنید: سر و گردن شما باید در راستای بدن قرار بگیرد. به پشت بخوابید و یک بالشت زیر زانو و ران‌هایتان قرار دهید. این کار باعث صاف شدن مهره‌های شما می‌شود.
• تحرک داشته باشید: بی‌تحرکی و ورزش نکردن ماهیچه‌های گردن را ضعیف میکند و باعث افزایش احتمال ابتلا به دیسک گردن میشود.

نتیجه گیری

بیرون زدگی و پارگی دیسک گردن، یک بیماری دردناک و ناتوان کننده است که تاثیرات منفی بر زندگی روزمره فرد می‌گذارد. با دانستن علل، علائم و روش‌های درمانی فتق دیسک گردن، افراد می‌توانند برای جلوگیری از بروز این عارضه، اقدامات مفیدی را انجام دهند و یا برای کاهش علائم به دنبال درمان مناسب باشند. اگر هر یک از علائم مرتبط با فتق دیسک گردن را داشتید، مهم است که به یک پزشک متخصص مراجعه کنید تا بهترین اقدام را برای شما تعیین کند.

سوالات متداول 

فتق دیسک گردن چه حسی دارد؟

اگر به فتق دیسک گردن مبتلا باشید، ممکن است دردی را احساس کنید که به بازو و احتمالاً به دست شما کشیده می‌شود. همچنین ممکن است در کتف خود و یا نزدیکی آن، احساس درد کنید و هنگام چرخاندن سر یا خم کردن گردن، درد داشته باشید

اگر بیرون زدگی دیسک روی عصب فشار نیاورد، چه می‌شود؟

در این حالت بیمار فقط دچار گردن درد می‌شود که معمولاً پس از گذشت حدود ۱۰ روز، خود به خود برطرف می‌شود. این فتق‌های «خفیف» را می‌توان به‌عنوان یک امر طبیعی در روند بالا رفتن سن در نظر گرفت و معمولاً فقط گردن درد ایجاد می‌کنند.

آیا استراحت مطلق در رختخواب برای افراد مبتلا به فتق دیسک گردن توصیه می‌شود؟

استراحت در رختخواب به مدت طولانی برای فتق دیسک توصیه نمی‌شود. بسیاری از بیماران مبتلا به بیرون زدگی دیسک گردن، دریافته‌اند که در هنگام خوابیدن بر روی صندلی با  تکیه گاه مناسب، راحت‌تر هستند.

تمرینات ورزشی توصیه شده برای فتق دیسک گردن چیست؟

تمرینات توصیه شده عبارتند از:

• شنا كردن
• پیلاتس
• یوگا
• تمرینات کششی

آیا فتق دیسک یک مشکل مادام العمر است؟

اگر فتق دیسک گردن برای مدت طولانی درمان نشده باشد، آسیب‌های ناشی از آن ممکن است دائمی باشد. همچنین ممکن است بیماران، برای همیشه حس پاها و کمر خود از دست بدهند.

آیا می‌توان سال‌ها با وجود فتق دیسک گردن زندگی کرد؟

فتق دیسک گردن، یک مشکل جدی برای سلامتی فرد محسوب می‌شود و به دلیل این که این مشکل یک آسیب به ستون فقرات است، اگر فتق دیسک خود را درمان نکنید، ممکن است در معرض ابتلا به  فلج دائمی یا درد مزمن طولانی مدت قرار بگیرید.

آیا فتق دیسک می‌تواند بیمار را فلج کند؟ 

معمولا اینطور نیست، اما فتق شدید دیسک ممکن است باعث فلج شود.

آیا بیرون‌زدگی دیسک گردن ممکن است باعث تنگی کانال نخاعی شود؟

بله بیرون‌زدگی‌های شدید و وسیع دیسک گردن، ممکن است باعث تنگی کانال نخاعی شود

آیا می‌توان با وجود فتق دیسک ورزش کرد؟

انجام تمرینات ورزشی مناسب و فیزیوتراپی، کارهای مهمی برای بهبودی پس از فتق دیسک هستند. پزشک معمولاً پس از فتق دیسک، چند روز استراحت را توصیه می‌کند.

چه چیزی باعث بدتر شدن درد فتق دیسک می‌شود؟

درد ناشی از فتق دیسک معمولا با فعالیت کردن بدتر شده و در هنگام استراحت بهتر می‌شود. سرفه، عطسه، نشستن، رانندگی و خم شدن به جلو، ممکن است درد را شدیدتر کند.

اگر فتق دیسک درمان نشود چه اتفاقی می‌‌افتد؟

• درد شدید
• درد و فتق دیسک در نواحی دیگر
• درد مزمن
• آسیب عصبی
• آسیب بافت نرم

آیا فتق دیسک گردن ممکن است باعث گوش درد شود؟

ناهنجاری‌های ستون فقرات گردنی، ممکن است به طرق مختلفی بر عروق گوش و یا اعصاب مربوط به آن تأثیر بگذارند. اختلالات ایجاد شده در گوش، که در اثر آسیب‌های ستون فقرات گردنی ایجاد شده ‌اند ممکن است به صورت کاهش شنوایی، سرگیجه یا وزوز گوش ظاهر شود.

آیا می‌توانم با وجود فتق دیسک گردن رانندگی کنم؟

درد و محدودیت‌های عصبی یا حرکتی که در اثر فتق دیسک گردن ایجاد می‌شود ممکن است باعث شود که پزشک ، شما را از رانندگی کردن منع کند. بیماران، در حالی که علائمی مانند درد، از دست دادن قدرت و تغییرات حسی را تجربه می‌کنند، به دلیل اینکه در ایمنی در رانندگی اختلال ایجاد می‌کند، نباید رانندگی کنند.

دیسک گردن چه تفاوتی با آرتروز گردن دارد؟

دیسک گردن عارضه‌ای است که بر اساس بیرون‌زدگی هسته دیسک به وجود می‌آید اما آرتروز گردن، بر اثر از بین رفتن و تحلیل دیسک به وجود می‌آید و علائمی چون خشکی گردن، درد و کاهش دامنه حرکتی خواهد داشت.